Από το μπιμπερό στο κουταλάκι
Μόλις το μωρό σας κλείσει περίπου τους πρώτους 6 μήνες ζωής, εκτός του ότι θα σας ενημερώσει ο γιατρός σας πως υπάρχει η δυνατότητα να ξεκινήσει να τρώει στερεές τροφές, θα δείτε και το ίδιο το παιδί να ζητά περισσότερο φαγητό και πολλές φορές να «λιγουρεύεται» το δικό σας γεύμα.
Βέβαια μπορεί κάποιες πρώτες προσπάθειες να αποτύχουν και το μωρό να συνεχίσει να θέλει να πίνει γάλα. Μην το πιέσετε και μην πιεστείτε ούτε εσείς.
Πολλές μητέρες συνεχίζουν να θηλάζουν αποκλειστικά μέχρι το μωρό να γίνει ενός έτους.
Ο απογαλακτισμός ξεκινάει σταδιακά, και για μερικά μωρά μπορεί η έναρξη του να γίνει και στον 7ο μήνα.
Η μετάβαση από το γάλα στην στερεά τροφή αποτελεί και το τέλος της αποστείρωσης, αφού πια το μωρό έρχεται σε επαφή με διάφορα σκεύη, έχει ήδη αναπτύξει αντισώματα και ούτως ή άλλως αρχίζει να ανακαλύπτει με το στόμα του και ότι άλλο βρίσκει μπροστά του εκτός από τροφή.
Άρα είναι ανούσιο να συνεχίσετε την αποστείρωση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν απαιτείται ο καλός καθαρισμός των σκευών που χρησιμοποιεί το μωρό (μπιμπερό, πιπίλες, μαγειρικά σκεύη).
Απογαλακτισμός και στερεές τροφές
Στην πραγματικότητα, ο απογαλακτισμός ορίζεται ως η διακοπή του θηλασμού , της γαλουχίας.
Αυτό σε ότι αφορά την διατροφή του παιδιού, δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι θα σταματήσουμε να δίνουμε γάλα στο μωρό. Απλά από τον 6ο μήνα και μετά, ο στόχος είναι το ημερήσιο διατροφικό πρόγραμμα του μωρού να γίνει:
- Πρωινό Γάλα
- Δεκατιανό: Φρουτόκρεμα
- Μεσημεριανό Γεύμα
- Απογευματινή κρέμα
- Βραδινό γάλα
Άρα σταδιακά, και στην ουσία όταν εσείς το αποφασίσετε (στην περίπτωση που θηλάζετε) κάποια γεύματα γάλακτος θα αντικατασταθούν από αυτές που καλούμε «στερεές τροφές».
Εάν θηλάζατε μέχρι τον 6ο μήνα το μωρό σας αποκλειστικά, καλό θα ήταν να έχετε δοκιμάσει ενδιάμεσα να του δίνετε και γάλα (που θα έχετε βγάλει με κάποιο θήλαστρο) σε μπιμπερό. Θέλει και αυτό μια προσαρμογή. Μην γίνουν όλες οι αλλαγές ξαφνικά.
Σταδιακή προσαρμογή θέλει επίσης το να μεταβεί το μωρό από το μητρικό γάλα στο ξένο.
Εάν επιλέξετε κάτι τέτοιο θα χρειαστεί να συνηθίσει το μωρό και τον νέο τρόπο σίτισης, αλλά και τη νέα γεύση.
Όταν θα είναι πεινασμένο, δώστε του πρώτα το μπιμπερό με το γάλα και στη συνέχεια, προς το τέλος δώστε του να θηλάσει από το στήθος σας. Σταδιακά, θα δίνετε περισσότερο από το μπιμπερό και λιγότερο από το στήθος σας.
Αυτός είναι και ο καλύτερος τρόπος για να σταματήσει το στήθος σας να παράγει γάλα όταν και εάν το θελήσετε.
Οι πρώτες στερεές τροφές
Το πρώτο γεύμα του μωρού το πρωί θα εξακολουθήσει να είναι το γάλα. Εξακολουθείτε να δίνετε μητρικό, ή γάλα σε φόρμουλα 2ης βρεφικής ηλικίας που υπάρχει στο super market.
Λίγες μέρες πριν ξεκινήσετε με τις τροφές, καλή ιδέα είναι να έχετε δώσει στο μωρό ένα κουτάλι στο χεράκι του για να παίζει και ταυτόχρονα να εξοικειώνεται!
Φροντίστε την ώρα του γεύματος, το μωρό να μην είναι ούτε πολύ πεινασμένο ώστε να ανυπομονεί να φάει με αποτέλεσμα να γκρινιάζει, αλλά ούτε και χορτάτο, ώστε να αγνοήσει τη νέα γεύση.
Εάν η διάθεση του μωρού σας την συγκεκριμένη χρονική στιγμή δεν είναι καλή καλύτερα να το αναβάλετε. Καλό είναι η πρώτη προσπάθεια να αποτελεί ευχάριστη εμπειρία. Δείτε το σαν παιχνίδι.
Προσπαθήστε να μην χάσετε κι εσείς την υπομονή σας. Σκεφτείτε πως για το μωρό αλλάζει μια μεγάλη του συνήθεια… το να θηλάζει!
Το μωρό που ξεκινάει να τρώει στερεές τροφές, έχει ανάγκη και το να πίνει αρκετό νερό.
Φρουτόκρεμα
Την 1η ημέρα, στο δεκατιανό γεύμα (το δεύτερο γεύμα της ημέρας κατά τις 10:00-11:00), δώστε στο μωρό να δοκιμάσει μία κουταλιά φρούτο. Ξεκινήστε με μπανάνα που για να την λιώσετε μπορείτε να προσθέσετε και λίγο από το γάλα που δίνετε. Όταν το «πείραμα» ολοκληρωθεί, συμπληρώστε το γεύμα του μωρού με γάλα ώσπου να χορτάσει.
Την 2η μέρα επαναλάβετε την ίδια διαδικασία, απλώς προσπαθήστε να δώσετε περισσότερη ποσότητα. Το ίδιο και την 3η ημέρα δίνοντας στο μωρό περισσότερη ποσότητα φρούτου και λιγότερη γάλακτος. Την 4η ημέρα προσθέστε στην μπανάνα και αχλάδι. Πολτοποιήστε και ταΐστε το μωρό. Επαναλάβετε το ίδιο για άλλες δύο ημέρες και μετά προσθέστε και μήλο. Αναλόγως της εποχής, μπορείτε να συνεχίσετε προσθέτοντας και άλλα φρούτα (δοκιμάζετε ώστε να είναι ταιριαστοί οι συνδυασμοί), μέχρι να φτάσετε στο σημείο να χορταίνει το μωρό και να μην χρειάζεται συμπλήρωμα γάλακτος.
- Οι διάφορες νέες τροφές προστίθενται αργά και σταδιακά στο διαιτολόγιο του μωρού. Έτσι ο οργανισμός του έχει χρόνο να προσαρμοστεί , και σε περίπτωση που εμφανιστούν κάποιες αλλεργικές αντιδράσεις σε μια τροφή, θα μπορείτε να βρείτε ποια είναι αυτή που τις προκάλεσε. Σε αυτή την περίπτωση αποφεύγετε την τροφή που προκάλεσε τις αντιδράσεις και ξαναδοκιμάστε τη με τον πρώτο χρόνο.
- Προτιμήστε φυσικές τροφές και όχι βιομηχανοποιημένες
- Διαλέξτε λαχανικά και φρούτα εποχής.
Εάν το μωρό κάποια στιγμή δείχνει δυσαρέσκεια και γκρινιάζει μην το πιέσετε. Ίσως έχει ανάγκη από κάποιο διάλλειμα που μπορεί να είναι 2-3 ημέρες.
Απογευματινή κρέμα
Μετά από μία εβδομάδα περίπου (θα δείτε και την διάθεση του μωρού) ξεκινήστε την ίδια διαδικασία για το απογευματινό γεύμα (περίπου στις 18:00). (Φυσικά συνεχίζετε κανονικά με την φρουτόκρεμα). Η πρώτη κρέμα που συνήθως συστήνεται από τους παιδιάτρους, είναι η κρέμα ρυζάλευρου. Όπως και με την φρουτόκρεμα ακολουθείστε την τακτική αργά και σταθερά, με στόχο σταδιακά να αντικαταστήσετε το απογευματινό γεύμα γάλακτος με την κρέμα. Για την παρασκευή της κρέμας, χρησιμοποιήστε χλιαρό νερό, ή γάλα, ανάλογα τις οδηγίες της συσκευασίας.
Όταν κάποιος γίνεται γονιός, οφείλει να γίνει και ευσυνείδητος καταναλωτής. Τουλάχιστον πρέπει να αγοράζει συνειδητά ένα προϊόν και όχι επειδή κάποια εταιρία επένδυσε περισσότερο σε διαφήμιση!
Δείτε με προσοχή τα συστατικά της κρέμας που αναγράφονται στη συσκευασία. Καλό θα ήταν να αποφύγετε αυτές που έχουν ζάχαρη και να προτιμήστε κάποια με φρουκτόζη. Δεν υπάρχει λόγος ειδικά για τον πρώτο χρόνο του μωρού να συνηθίσει σε γλυκαντικές ουσίες, ιδιαίτερα στην ζάχαρη που μόνο βλαβερή μπορεί να είναι. Σε καταστήματα με είδη υγιεινής διατροφής μπορείτε να βρείτε κρέμες ρυζάλευρου που δεν περιέχουν ζάχαρη.
Μεσημεριανό γεύμα
Εάν έχετε ακολουθήσει το παραπάνω πρόγραμμα, έχετε φτάσει περίπου στον 7ο μήνα και δίνετε στο μωρό σας ένα γεύμα γάλακτος το πρωί, φρουτόκρεμα, γάλα για μεσημέρι, απογευματινή κρέμα και βραδινό γάλα. Τώρα ήρθε η ώρα να αντικαταστήσετε με στερεά τροφή και το μεσημεριανό γάλα. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ατμομάγειρα ή κατσαρόλα.
Βράστε στην αρχή μία πατάτα και ένα καρότο. Αλέστε τα και δώστε στο μωρό να δοκιμάσει. Εάν δείχνει ότι του αρέσει, δώστε του περισσότερο. Άλλωστε έχει εξοικειωθεί με την ιδέα των νέων γεύσεων. Συμπληρώστε το γεύμα του με γάλα. Μετά από 2 ημέρες προσθέστε κολοκυθάκι. Στο τέλος προσθέστε ωμό ελαιόλαδο. Δεν χρειάζεται να προσθέσετε κανένα μπαχαρικό. Η ντομάτα ή το λεμόνι είναι αρκετά για να δώσουν γεύση στο φαγητό. Μετά από λίγες ημέρες έχετε αντικαταστήσει άλλο ένα γεύμα γάλακτος με στερεά τροφή.
Σταδιακά δοκιμάστε να φτιάχνετε ποικιλία λαχανικών που να περιέχουν πατάτες ή ρύζι, αργότερα ζυμαρικά, και μέχρι τον 8ο μήνα θα προστεθεί το κοτόπουλο (χωρίς την πέτσα). Μετά τον 8ο μήνα το μωρό μπορεί να φάει μοσχάρι και μετά τον πρώτο χρόνο ψάρι (ξεκινήστε με φρέσκο μπακαλιάρο) που θα συνοδεύεται από λαχανικά. Προσέξτε να έχετε αφαιρέσει καλά τα κόκαλα πριν αλέσετε το γεύμα. Επίσης από τον 8ο μήνα και μετά, στο διαιτολόγιο προστίθεται και το αυγό. Όταν το μωρό πλησιάζει στο να κλείσει τους 12 μήνες, μπορείτε να αλέθετε φαγητά που μαγειρεύετε για όλη την οικογένεια αρκεί να μην είναι πολύ αλμυρά ή πικάντικα.
Τον πρώτο χρόνο ζωής του μωρού σας, πρέπει να αποφεύγετε:
- Το αγελαδινό γάλα. Προσοχή, γιατί υπάρχει και «κρυμμένο» σε διάφορες τροφές όπως το γιαούρτι, (ακόμη και το παιδικό) ή κάποιες βρεφικές κρέμες που περιέχουν αγελαδινό γάλα, το οποίο σε αυτή τη φάση μπορεί να βλάψει και όχι να ωφελήσει το μωρό.
- Το μέλι
- Την ζάχαρη. Δεν χρειάζεται το μωρό σας να γνωρίσει από τόσο νωρίς γλυκαντικές ουσίες, που στην ουσία δεν του προσφέρουν τίποτε άλλο παρά μόνο θερμίδες.
Επίσης ενισχύουν την δημιουργία τερηδόνας. Σε αυτή τη φάση χτίζετε τις διατροφικές συνήθειες του μωρού σας και έχετε το αβαντάζ να επιλέγετε μόνο εσείς τι θα μπει στο διαιτολόγιο του.
- Αλάτι. Είναι καλύτερα να μπει στη διατροφή του μωρού μετά τον 9ο μήνα. Νωρίτερα επιβαρύνει τα νεφρά του.
Η μέθοδος απογαλακτισμού που ακολουθώ είναι η σωστή;
Είναι γεγονός πως κάθε παιδίατρος καθοδηγεί τους γονείς στο να απογαλακτίσουν το μωρό τους.
Υπάρχει η περίπτωση, ο καθένας να δίνει διαφορετικό πρόγραμμα διατροφής.Σε άλλες χώρες ξεκινούν ταυτόχρονα όλα τα είδη τροφών (φρούτο, ρυζάλευρο και λαχανικά), ή μπαίνουν στη διατροφή κάποιες τροφές πιο γρήγορα. Ο στόχος όμως, σε κάθε περίπτωση είναι κοινός.
Εάν η μητέρα αποφασίσει να σταματήσει τον αποκλειστικό θηλασμό και επιθυμεί να εισάγει το παιδί της στις στερεές τροφές (κάποια στιγμή κρίνεται έτσι κι αλλιώς απαραίτητο ώστε να εμπλουτιστεί η διατροφή του παιδιού), τότε στο τέλος του 12ου μήνα επιδιώκουμε να τηρούμε σε γενικά πλαίσια το εξής πρόγραμμα:
Πρωί: γάλα
Δεκατιανό (10-11 π.μ): φρουτόκρεμα
Μεσημέρι: κοτόπουλο, μοσχάρι ή ψάρι με λαχανικά και πατάτες ή ρύζι ή ζυμαρικά.
Απόγευμα:Κρέμα ρυζάλευρο ή όποια άλλη δείχνει να προτιμά το μωρό.
Βράδυ: γάλα
Σνάκς
Δεν χρειάζεται όλη την ώρα το μωρό σας να έχει κάτι στο χέρι και να μασουλάει. Μετά την φρουτόκρεμα, ή μετά το μεσημεριανό του γεύμα, μπορεί να φάει λίγο ψωμί (μετά τον 7ο μήνα και κάποιο κατάλληλο για την ηλικία του μπισκότο. ), να πιει έναν φρεσκοστημένο χυμό.
Επίσης θα σας προτείναμε να επισκεφτείτε ένα κατάστημα με είδη υγιεινής διατροφής και βιολογικά προϊόντα όπου μπορείτε να βρείτε σνακ χωρίς ζάχαρη, πλούσια σε βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά για το μωρό (π.χ. αποξηραμένα φρούτα, ρυζογκοφρέτες κ.α).
Φαγητό σε βαζάκι ή σπιτικό φαγάκι;
Στο εμπόριο υπάρχουν έτοιμα βαζάκια με βρεφικές τροφές οι οποίες υπόκεινται σε αυστηρούς ελέγχους για την ποιότητα τους.
Πολλά από αυτά όμως περιέχουν συστατικά τα οποία δεν είναι πάντα προσαρμοσμένα στην ηλικία του μωρού (περιέχουν αλάτι, ζάχαρη ή μέλι) παρόλο που γράφουν ότι είναι.
Τα βαζάκια, είναι μια καλή λύση για την περίπτωση που δεν βρίσκεστε σπίτι, ή δεν προλάβατε να μαγειρέψετε. Δεν συμφέρει όμως από οικονομικής άποψης να τα εντάξετε στο καθημερινό διατροφικό πρόγραμμα του μωρού.
Όπως και για κάθε τι, διαβάστε την ετικέτα με τα συστατικά που περιέχει η συσκευασία και την ημερομηνία λήξης.
Γενικώς, μπορείτε να αλέθετε το δικό σας σπιτικό φαγητό και να το διατηρείτε για 2 ημέρες στο ψυγείο.
Έτσι ελέγχετε την ποιότητα της τροφής και την ποικιλία των συστατικών. Πριν δώσετε στο μωρό το γεύμα του φροντίστε να είναι αν όχι σε χλιαρή θερμοκρασία, τουλάχιστον σε θερμοκρασία δωματίου.
Χτίζοντας διατροφικές συνήθειες
Το πέρασμα από το γάλα στις στερεές τροφές, είναι μια ένδειξη ότι το μωρό σας μεγαλώνει.
Φροντίστε να το ταΐζετε ανάλογα με τις ανάγκες του. Ούτε λιγότερο, αλλά ούτε και περισσότερο. Το σημαντικό είναι να είναι χορτάτο, αλλά να λαμβάνει και τις θρεπτικές ουσίες που έχει ανάγκη ο οργανισμός του.
Προσφέρετε με το μπιμπερό μονάχα γάλα και όχι νερό ή χυμούς. Γι’ αυτά επιλέξτε ειδικό ποτηράκι. Έτσι προστατεύετε τα δόντια του αλλά και αποκτά καλύτερες συνήθειες.
Να έχετε στο μυαλό σας ότι το φαγητό δεν αποτελεί μέσο επιβράβευσης ή μέσο τιμωρίας.
Μη δίνετε ως έπαθλα γλυκά ή διάφορα βλαβερά σνακ και μην «τιμωρείτε» το παιδί σας δίνοντας του φαγητό που ίσως δεν επιθυμεί. Έτσι δημιουργείτε εντυπώσεις για κάποιες τροφές που οδηγούν σε κακές διατροφικές συνήθειες.
Η διατροφή στην παιδική ηλικία είναι πολύ σημαντική γιατί πρώτον προσφέρει στα παιδιά τις βιταμίνες και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται και δεύτερον «χαρακτηρίζει» τις επιλογές φαγητού που θα έχει το παιδί τα επόμενα χρόνια.
Το παιδί μιμείται
Μην ξεχνάτε πως εσείς αποτελείτε το «καλό παράδειγμα» για το μωρό σας.
Είναι σημαντικό να συνηθίζετε να κάθεστε στο τραπέζι για φαγητό, να έχετε καλή διάθεση, το μωρό να είναι κοντά σας σε δικό του καρεκλάκι (αποκτά ρόλο στην οικογένεια), και να είναι άνετα.
Όσο περνάει ο καιρός, το μωρό θα δοκιμάζει όλο και περισσότερο από τις τροφές που σας βλέπει να τρώτε.
Μπορείτε να του προσφέρετε και τροφές που δεν είναι εντελώς πολτοποιημένες. Από το 10ο - 12ο μήνα έχει την δυνατότητα να κάθεται στο τραπέζι και κάνει τις πρώτες προσπάθειες να τρώει μόνο του.
Δείξτε υπομονή, καλή διάθεση, επιλέγετε συνειδητά τα όσα δίνετε στο παιδί σας, συνεργαστείτε με ανθρώπους που σας βοηθούν στο μεγάλωμα του παιδιού ώστε να τηρείτε κοινό πρόγραμμα.
Μην ξεχνάτε πως το παιδί αυτής της ηλικίας έχει ανάγκη την σταθερότητα, τον προγραμματισμό και σαφείς κατευθύνσεις από την οικογένεια.
Tο περιεχόμενο αυτό προστατεύεται από τοπικούς και διεθνείς νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας και copyright. Απαγορεύεται η χρήση τους καθώς και η αναπαραγωγή τους από οποιαδήποτε άλλη εταιρεία ή ιδιώτη χωρίς έγγραφη άδεια.