Τα παιδιά ανακαλύπτουν τις ικανότητες τους

Παιδί - Ικανότητες Κάθε παιδί είναι μια ξεχωριστή προσωπικότητα με τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τις δυνατότητες και τις αδυναμίες του.

Πως καταλαβαίνουν οι γονείς τις κλήσεις των παιδιών τους; Πώς μπορούν να βρουν που είναι «καλό» το παιδί τους; Πώς μπορούν να διαμορφώσουν ένα περιβάλλον με ποικίλα ερεθίσματα και να υποστηρίξουν το παιδί να ανακαλύψει τις δεξιότητες του;

Πολλές φορές ως γονείς πέφτουμε σε μια «παγίδα» δημιουργώντας μια εικόνα στο μυαλό μας για το «ιδανικό» παιδί. Συχνά παρασύρουμε έτσι το παιδί σε λάθη ή το αναστατώνουμε, μη σεβόμενοι τη διαφορετικότητα και τις προτιμήσεις του.

Η ουσία δεν είναι να προβάλλουμε στα παιδιά τα δικά μας κίνητρα και φιλοδοξίες αλλά να τα βοηθήσουμε να ξετυλίξουν το κουβάρι της δικής τους προσωπικότητας και να τα υποστηρίξουμε, σεβόμενοι τις επιλογές και τις ικανότητες τους.

Κλήσεις, Ταλέντα

Παιδια με ταλεντο Πρέπει να κρατάμε στο μυαλό μας ότι εκτός από τα εξωτερικά χαρακτηριστικά, υπάρχει και κάτι άλλο που διαφοροποιεί έντονα τους ανθρώπους μεταξύ τους και είναι οι προσωπικές τους ικανότητες, «κλήσεις» ή «ταλέντα» όπως συχνά τα ακούμε να αναφέρονται.

Όταν το παιδί ασχολείται με κάτι που του αρέσει και στο οποίο έχει καλές επιδόσεις, αντλεί ικανοποίηση, ευχαρίστηση και ξοδεύει δημιουργικά την ενέργεια του.
 
 
 
 
  • Πχ. ένας καταξιωμένος δικηγόρος θέλει να δει το γιο του στη θέση του και γίνεται πιεστικός και αυστηρός με το παιδί που δεν είναι αριστούχος στο σχολείο αλλά έχει κλήση στην υποκριτική. Ακόμη και αν το παιδί καταβάλλει τεράστια προσπάθεια να βελτιώσει τη σχολική του επίδοση προκειμένου να ικανοποιήσει τον πατέρα του, πρώτον το ίδιο δεν θα είναι ευχαριστημένο και δεύτερον ίσως να μην καταφέρει ποτέ να ξεχωρίσει ασκώντας τη δικηγορία αν αυτό δεν του ταιριάζει, γιατί δεν εκπληρώνει τους δικούς του στόχους αλλά αυτούς που ο πατέρας του προβάλλει σε αυτό.

Τα δυο βασικά ερωτήματα για την επιλογή επαγγέλματος είναι:

  • τι μου αρέσει; και
  • σε τι είμαι καλός;

Η επιλογή του επαγγέλματος πρέπει να είναι σύστοιχη με τις δυνατότητες του ατόμου. Όσο καλύτερα λοιπόν γνωρίζει κανέις τις ικανότητες του και όσο περισσότερο τις καλλιεργεί τόσο πιο εύκολο θα είναι να πετύχει τα μέγιστα δυνατά αποτελέσματα σε έναν επαγγελματικό χώρο που συνδέεται με αυτές.


Αυτογνωσία - Αυτοπεποίθηση - Δημοτικότητα

Καταρχήν πρέπει να βοηθήσουμε τα παιδιά να κατανοήσουν ότι κάθε άνθρωπος είναι ένας μοναδικός συνδυασμός στοιχείων που σε κάποιους τομείς αποδίδει περισσότερο, ενώ σε κάποιους άλλους λιγότερο.

Επειδή το σχολείο είναι ο πιο συνηθισμένος φορέας «βαθμολόγησης» των παιδιών πολλές φορές ένας χαμηλότερος από τον επιθυμητό βαθμός απογοητεύει τα παιδιά και τα κάνει να αισθάνονται λιγότερο ικανά από τους συμμαθητές τους (πχ. «δεν είμαι καλός στα μαθηματικά, θα με κοροϊδεύουν οι συμμαθητές μου, δεν θα τα καταφέρω στο σχολείο» κτλ)

Πολλά παιδιά διατηρούν μια διαστρεβλωμένη εικόνα της πραγματικότητας στο μυαλό τους η οποία τα κάνει ανασφαλή, αγχώδη, με χαμηλή αυτοπεποίθηση. Πρέπει να καταλάβει το παιδί ότι μπορεί το ίδιο να υστερεί στο «χ» τομέα αλλά και οι φίλοι του θα υστερούν σε κάποιον άλλο τομέα όπου αυτό μπορεί να είναι άριστο.

  • Πχ. ο Αλέξης δεν παίζει καλά ποδόσφαιρο και αισθάνεται άσχημα στα σχολικά παιχνίδια-εκδρομές, έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, είναι εσωστρεφής και όχι δημοφιλής στην παρέα. Σε κάποια εκδρομή του δόθηκε η ευκαιρία να παίξει κιθάρα και να τραγουδήσει. Η μουσική παιδεία και η όμορφη φωνή του ξετυλίχτηκαν και τον έκανα αρεστό και επιθυμητό στην παρέα. Κατάλαβε λοιπόν ότι ο καθένας πρέπει να τονίζει τα θετικά του στοιχεία και να πιστεύει σε αυτά.

Άλλωστε αν ήμασταν όλοι ίδιοι και άψογοι στα πάντα, τι νόημα θα είχε; θα ήταν βαρετό! Προσπαθήστε να περάσετε αυτό το μήνυμα στα παιδιά ώστε η αλυσίδα «αυτογνωσία- αυτοπεποίθηση- δημοτικότητα» να έχει θετική-ανοδική πορεία.


παιδι που τραγουδάει Το να βοηθήσεις ένα παιδί να ανακαλύψει τις ικανότητες του και να το υποστηρίξεις στην προσπάθεια του να τις εξελίξει είναι μια διαδικασία άρρηκτα δεμένη με την ανατροφή του παιδιού, άλλοτε πιο εύκολη και άλλοτε πιο περίπλοκη.

Υπάρχουν δεξιότητες-χαρίσματα που εύκολα βγαίνουν στην επιφάνεια και ανιχνεύονται από τους γονείς μέσα στα πλαίσια της καθημερινής συμβίωσης με το παιδί, όπως για παράδειγμα μια καλή φωνή.

Όλα τα παιδιά λίγο-πολύ τραγουδούν, οπότε χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια αν το παιδί είναι καλλίφωνο γίνεται άμεσα αντιληπτό από τους γονείς.

 

παιδι που παιζει ποδόσφαιρο Υπάρχουν όμως και άλλα χαρίσματα που χρειάζονται συγκεκριμένες συνθήκες για να εκφραστούν. Πχ. τα αθλήματα.

Πώς θα καταλάβουμε αν ένα παιδί είναι καλό στο κολύμπι, μπάσκετ, σκάκι, χορό κτλ αν δεν του δώσουμε τη δυνατότητα να δοκιμάσει;

Το κλειδί είναι επαφή και επικοινωνία με το παιδί, παρατηρητικότητα και παροχή ποικίλων ερεθισμάτων.

Ένα περιβάλλον πλούσιο σε ερεθίσματα-προκλήσεις για το παιδί δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για να εξερευνήσει το παιδί πιο σφαιρικά τον κόσμο και τον εαυτό του.

Σαφώς και υπάρχουν κάποιες διαφοροποιήσεις ανάλογα με την ηλικία στον τρόπο προσέγγισης και υποστήριξης των παιδιών, ωστόσο το βασικό μοτίβο είναι το παραπάνω.


Ερεθίσματα στην προσχολκή ηλικία

παιδια που ζωγραφίζουνΣτα παιδιά που δεν έχουν πάει σχολείο τα περισσότερα ερεθίσματα δίνονται από το οικογενειακό περιβάλλον.

Φροντίστε λοιπόν στις ώρες που περνάτε με το παιδί εκτός από μια βόλτα ή ένα παιχνίδι ψυχαγωγικό να ασχολείστε και με αντικείμενα που ενισχύουν τη δημιουργικότητα του παιδιού (ζωγραφική, κατασκευές, εκπαιδευτικά παιχνίδια κ.α.) γιατί σε αυτήν την ηλικία ο κύριος τρόπος έκφρασης των παιδιών είναι το παιχνίδι, μέσα από το οποίο αντικατοπτρίζονται κάποια στοιχεία του παιδιού.


Είναι ηλικία που το παιδί δέχεται πληθώρα ερεθισμάτων (έναρξη σχολικής περιόδου= αλλαγή τρόπου ζωής ) και καθώς στο δημοτικό έχει λίγο παραπάνω ελεύθερο χρόνο, είναι η κατάλληλη περίοδος για «δοκιμές». Ίσως φανεί παράξενο στους γονείς να παρατηρούν το παιδί αλλάζει συνεχώς ασχολίες πχ. ένα μήνα σε ποδοσφαιρικό όμιλο, τον επόμενο μπάσκετ, έπειτα ωδείο κτλ.

Δεν είναι το παιδί «αναποφάσιστο» όπως συχνά πιστεύεται, γιατί για να αποφασίσεις ή να επιλέξεις αν σου ταιριάζει κάτι πρέπει να το γνωρίσεις πρώτα.

Πχ. στη ηλικία των 40 ξέρεις ότι είσαι καλός στη μαγειρική. Δεν το γνώριζες όμως από τη στιγμή που γεννήθηκες! Προφανώς πειραματίστηκες στην κουζίνα και το αποτέλεσμα ήταν θετικό.

Κάπως έτσι «πειραματίζονται» και τα παιδιά ώσπου να καταλήξουν σε κάτι που να τους κεντρίζει το ενδιαφέρον και στο οποίο να έχουν καλές επιδόσεις και αυτό το «κάτι» μπορεί να είναι είτε στο σχολικό περιβάλλον(κάποιο είδος μαθήματος), είτε σε εξωσχολικό περιβάλλον. Δώστε λοιπόν την ευκαιρία στα παιδιά σας να «δοκιμάσουν» δραστηριότητες για να βρουν ποια ταιριάζει στο δικό τους «είναι».


Η περίοδος της εφηβείας είναι συνυφασμένη με μια εικόνα αναστάτωσης στην οικογένεια.

Η αλήθεια είναι πως η εφηβεία είναι περίοδος μεγάλων αλλαγών τόσο στην εμφάνιση και τη λειτουργία του οργανισμού, όσο και στην ψυχοσύνθεση του. Μέσα από τους τρόπους εκτόνωσης και έκφρασης των παιδιών κάποιες φορές αναδύονται «κρυφά ταλέντα» τους. Πχ. το παιδί γράφει ποιήματα, λογοτεχνικά κείμενα, δείχνει ενδιαφέρον για την υποκριτική, ζωγραφική κτλ.

Σε αυτήν την ηλικία φαίνονται καλύτερα οι πνευματικές ικανότητες του τόσο από τις σχολικές επιδόσεις (κλήση σε θεωρητικά ή πρακτικά-θετικά μαθήματα), όσο και από τον τρόπο έκφρασης των σκέψεων και συναισθημάτων του.


παιδι super  heroΤα παιδιά μας δεν είναι «δικά μας» -με την έννοια της κτήσης-.

Εν αντιθέσει με οποιοδήποτε άλλο δημιούργημα μας που μπορεί να πάρει τη μορφή που εμείς του δίνουμε, τα παιδιά παίρνουν τη δική τους μορφή και είναι μέλημα των γονέων να φροντίσουν με όποιο τρόπο μπορούν ώστε το περιβάλλον που πλαισιώνει τα παιδιά τους να συμβάλλει και να προάγει την προσωπική εξέλιξη τους.

Εν κατακλείδι, όπως προαναφέραμε ο ρόλος των γονέων είναι να διαμορφώσουν ένα περιβάλλον με ποικίλα ερεθίσματα και να υποστηρίξουν το παιδί στις όποιες επιλογές του. Ένα κομμάτι του «είναι» μας αντικατοπτρίζεται στις επιλογές μας, αφήστε λοιπόν το παιδί να κάνει τις επιλογές που θα είναι εναρμονισμένες με τις δικές του ικανότητες και υποστηρίξτε το στην προσπάθεια του αυτή.

Άννα Γραβάνη
(αποκλειστικά για το paidorama.com)

Απαγορεύεται η χρήση του περιεχομένου καθώς και η αναπαραγωγή του από οποιαδήποτε άλλη εταιρεία ή ιδιώτη χωρίς έγγραφη άδεια.