Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του ανταγωνισμού.

Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του ανταγωνισμού.

«Ας παίξουμε πάλι, ώστε αυτή τη φορά να σε κερδίσω»!  Σας λέει το μικρό σας. Συμφωνείτε να παίξετε πάλι, και κρυφά αναρωτιέστε μήπως οι προσπάθειές σας να το βοηθήσετε να κερδίσει είναι πλέον υπερβολικές.

Μπορεί να βελτιώνεται με κάθε παιχνίδι, αλλά η επιθυμία του να κερδίσει είναι τόσο μεγάλη που δεν το αντιλαμβάνεται. Πως λοιπόν μπορείτε να διδάξετε στο παιδί σας τη διαφορά μεταξύ του να επιτύχει σε κάτι που κάνει, από το να κερδίζει με κάθε κόστος;

Ελάτε να δούμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του ανταγωνισμού και πως μπορούμε να συγκρατήσουμε το παιδί μας να μην ξεπεράσει κάθε όριο για να νικήσει.

Τι μαθαίνει το παιδί από τον ανταγωνισμό;

Είναι αδύνατον να προστατεύσει κανείς το παιδί του από τον ανταγωνισμό, και ίσως δεν το θέλει. Κάθε παιδί μπορεί να πάρει πολύτιμα μαθήματα από αυτόν, που θα του χρησιμεύσουν αργότερα στη ζωή του.

Η σημασία της τήρησης των κανόνων

Τα παιδία στα πέντε χρόνια τους, αρχίζουν να κατανοούν ότι οι κανόνες είναι η βάση κάθε παιχνιδιού. Όταν το κάθε ένα κάνει τους δικούς του κανόνες, δεν μπορούν να παίζουν μαζί και το παιχνίδι δεν είναι πλέον ευχάριστο. Όσο νωρίτερα το καταλάβει, τόσο περισσότερο θα διασκεδάζει παίζοντας με τα άλλα παιδάκια, καθώς μεγαλώνει.

Πως θα είναι ένας καλός νικητής και ένας καλός χαμένος

Ο καλός νικητής δεν θριαμβολογεί άσχημα με την νίκη του! Και ο ηττημένος δεν στραβομουτσουνιάζει! Δεν είναι μόνο ένα σημαντικό δίδαγμα για κάθε παιδί, είναι επίσης σημαντικό να το μάθει νωρίς στη ζωή του. Μπορεί να συγχωρέσουμε εύκολα ένα εξάχρονο μικρό έξαλλο γιατί έχασε,  αλλά ο δεκαεξάχρονος που ρίχνει μπουνιά στον φίλο του είναι ασφαλώς κάτι άλλο. Όσο μεγαλώνει είναι πολύ δύσκολο να μάθει να χάνει.

Η αξία της καλύτερης προσπάθειας

«Δεν έχει σημασία αν θα κερδίσεις ή θα χάσεις, σημασία έχει πως θα παίξεις». Έχουμε όλοι ακούσει αυτή τη φράση πάρα πολλές φορές γιατί είναι αλήθεια. Ο χαμένος μπορεί να αισθάνεται καλά γιατί προσπάθησε σκληρά. Όπως επίσης ο νικητής σκεπτόμενος το παιχνίδι, κατάλαβε ότι δεν θα κέρδιζε αν δεν προσπαθούσε πάρα πολύ στο τέλος.

Πως θα καταλάβουμε πότε ο ανταγωνισμός ξεφεύγει από τα όρια;

Οι ανταγωνιστικές καταστάσεις μπορούν εύκολα να βγουν εκτός ελέγχου. Ψάξτε για σημάδια ότι το παιδί σας σκέφτεται ότι το να νικήσει είναι πιο σημαντικό από το να παίζει με τους φίλους του. Όπως, για παράδειγμα αν δείτε ότι αλλάζουν συνέχεια τους κανόνες, κάποια παιδιά προσπαθούν να εξαπατήσουν τα άλλα και μερικά αρνούνται να συνεχίσουν το παιχνίδι.  Τότε είναι ασφαλώς η στιγμή να κάνουν ένα διάλλειμα.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι να είναι το παιδί υπερβολικά ανταγωνιστικό;

Όταν τα παιδιά επικεντρώνονται στη νίκη, μπορεί να αρχίσουν να αξιολογούν τον εαυτό τους με βάση το πόσο πολλές νίκες επιτυγχάνουν. Ακόμη και αν κερδίζουν σε ένα ποσοστό 90% δεν είναι ποτέ ευχαριστημένα. Αυτό είναι καταστροφικό για ένα άτομο, λένε οι ειδικοί. Ψάχνει πάντα για την επόμενη νίκη. Είναι ένας λόγος παραπάνω να αποτραπεί μία υπερβολικά ανταγωνιστική φύση εν τη γενέσει της.

Πως θα καταλάβουμε αν το παιδί είναι πράγματι υπερβολικά ανταγωνιστικό και τι πρέπει να κάνουμε γι’ αυτό;
Εάν έχει επικεντρωθεί στον ανταγωνισμό, θα κάνει τα πάντα για να μην χάσει. Μπορεί να «κλέψει», να πει ψέματα, να αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού για να κερδίσει. Επίσης, δεν θα δοκίμαζε ένα νέο παιχνίδι ή δραστηριότητα, αν δεν πίστευε ότι είναι πολύ καλό σε αυτό.

Εάν διαπιστώσετε ότι θέλει πάντα να κερδίζει, προσπαθήστε να μάθετε γιατί. Συζητήστε μαζί του. Μήπως πιστεύει ότι αν χάσει θα το αγαπάτε λιγότερο; Ή είναι μία προσπάθεια να μιμηθεί τον επιτυχημένο μεγαλύτερο αδελφό του;

Βοηθήστε το να αξιολογήσει σωστά τα πράγματα. Το να χάσει κάποια στιγμή, δεν σημαίνει ότι θα αποτύχει στη ζωή. Προσπαθήστε να του επισημάνετε όλα αυτά που έχει πετύχει και υπενθυμίστε του ότι κανείς δεν μπορεί να είναι τέλειος σε όλα. Αν όμως δείτε ότι αναστατώνεται κάθε φορά που χάνει, ζητήστε βοήθεια από ένα ειδικό.

Τι πρέπει να κάνουμε αν τα παιδιά μας διαρκώς ανταγωνίζονται μεταξύ τους;

Φυσικά τα αδέλφια παίζουν μαζί, έτσι είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα ξεπηδήσει κάποιος ανταγωνισμός. Υπάρχει μία φυσική αντιπαλότητα μεταξύ των αδελφών, λένε οι ειδικοί. Ωστόσο δεν πρέπει να ξεπερνά τα όρια. Όταν παίζουν ανταγωνιστικά παιχνίδια, υπενθυμίστε τους ότι η διασκέδαση είναι πιο σημαντική από το να χάσουν ή να κερδίσουν. Επίσης μπορείτε να πείτε ότι κάθε παιδί έχει το δικό του ταλέντο και το να κερδίζεις δεν σημαίνει ότι είσαι καλύτερος.

Τέλος τι μπορούμε να κάνουμε όταν ο μεγαλύτερος αδελφός ή αδελφή πάντα κερδίζει;
Μιλήστε με τα παιδιά σας, πείτε: «έχω προσέξει ότι όταν παίζετε ο Γιάννης πάντα κερδίζει. Αναρωτιέμαι γιατί…»  Έτσι τα σπρώχνετε να βρουν αυτά τη λύση.  Ίσως επιμείνουν ότι το μεγαλύτερο παιδί έχει περισσότερες ικανότητες ή εμπειρία στο παιχνίδι.

Αν αυτή είναι η περίπτωση, προσπαθήστε να βρείτε και να προτείνετε κάτι που θα διευκολύνει το πιο μικρό παιδί. Όπως για παράδειγμα αν παίζουν κάποιο παιχνίδι με κάρτες, ο μικρότερος να αρχίσει έχοντας περισσότερες κάρτες.

Το σημαντικό είναι να μπορούν να διασκεδάζουν. Ασφαλώς πρέπει να διδάξουμε στα παιδιά μας να αισθάνονται καλά στο παιχνίδι, να κάνουν ότι καλύτερο μπορούν και να βελτιώνονται. Σίγουρα το να νικήσεις είναι σπουδαίο, αλλά δεν είναι το παν!