Εγκυμοσύνη ανά εβδομάδα
Η ανάπτυξη του εμβρύου στην εγκυμοσύνη
Το γονιμοποιημένο ωάριο ξεκινά ως ένα κύτταρο το οποίο γρήγορα πολλαπλασιάζεται ώστε να διαμορφωθεί το έμβρυο, ταξιδεύοντας –την ίδια ώρα- προς την μήτρα.
Το έμβρυο αρχικά βρίσκεται στο εξωτερικό τμήμα της μήτρας, η οποία αρχίζει να διαστέλλεται έτσι ώστε να το στηρίξει. Το έμβρυο σε αυτή τη φάση έχει το μέγεθος ενός φασολιού ενώ η σπονδυλική του στήλη και το νευρικό του σύστημα έχουν ήδη αρχίσει να διαμορφώνονται.
Έχει ήδη το δικό του κυκλοφορικό σύστημα και μπορεί να έχει διαφορετική ομάδα αίματος από τη μητέρα του. Τα αιμοφόρα αγγεία και ο ομφάλιος λώρος αρχίζουν να σχηματίζονται.
Για τις περισσότερες γυναίκες το πρώτο «σημάδι» μιας εγκυμοσύνης είναι η καθυστέρηση της περιόδου την πέμπτη εβδομάδα. Τα τεστ εγκυμοσύνης που κυκλοφορούν στο εμπόριο θεωρούνται αξιόπιστα κι έτσι η μέλλουσα μητέρα μπορεί να επιβεβαιώσει την εγκυμοσυνη της με ασφάλεια μέσω του τεστ. Αν το πρώτο τεστ είναι αρνητικό, ένα δεύτερο μετά από μερικές μέρες μπορεί να αποδειχθεί θετικό, αφού τα ανιχνεύσιμα ποσοστά ορμονών στα ούρα θα έχουν αυξηθεί.
Εγκυμοσύνη - Οι πρώτες εβδομάδες
Η καρδιά του εμβρύου αρχίζει να διαμορφώνεται την έβδομη εβδομάδα. Περίπου αυτή τη χρονική περίοδο οι γυναίκες αρχίζουν να αντιμετωπίζουν τις διάφορες «ενοχλήσεις» που εμφανίζονται στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης , όπως συχνοουρία, ναυτίες, εμετούς καθώς και αισθήματα υπερβολικής ευαισθησίας.
Όλες οι ιατρικές συνταγές, συμπεριλαμβανομένου των συμπληρωμάτων διατροφής, θα πρέπει να ελεγχθούν εφόσον οι πρώτες δώδεκα εβδομάδες είναι πολύ σημαντικές σ’ ότι αφορά τη βασική ανάπτυξη του εμβρύου.
Την έκτη εβδομάδα είναι σύνηθες να πραγματοποιείται ο πρώτος υπέρηχος, ειδικά στην περίπτωση που η γυναίκα έχει ιστορικό αποβολής ή αιμορραγίας.
Ένας πρώτος υπέρηχος γίνεται μέσω του κόλπου και είναι απαραίτητος ώστε να ελεγχθεί η πιθανότητα της εκτοπικής εγκυμοσύνης αλλά και για να ακούσει ο γιατρός το χτύπο της καρδιάς. Το νευρικό σύστημα σ’ αυτή τη φάση αναπτύσσεται πολύ γρήγορα και ειδικά ο εγκέφαλος. Το κεφάλι μεγαλώνει και τα μάτια αρχίζουν να διαμορφώνονται κάτω από το δέρμα του προσώπου. Τα άκρα του εμβρύου αρχίζουν να μοιάζουν περισσότερο με χέρια και πόδια. Όλα τα εσωτερικά όργανα διαμορφώνονται και αρχίζουν να γίνονται πιο περίπλοκα.
Γυναίκες που ανήκουν τις ομάδες υψηλού κινδύνου μετάδοσης της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας και της θαλασσαιμίας θα πρέπει να κάνουν εξετάσεις αίματος πριν την ολοκλήρωση της δέκατης εβδομάδας.
Αυτές οι σοβαρές κληρονομικές ασθένειες του αίματος είναι σπάνιες. Εμφανίζονται περισσότερο σε ανθρώπους που προέρχονται από περιοχές όπως η Αφρική, η Καραϊβική καθώς και από ορισμένες Ασιατικές και Μεσογειακές χώρες. Αν η μητέρα αποδειχθεί φορέας του γονίδιου για κάποια από τις προαναφερθείσες παθήσεις, τότε ο πατέρας πρέπει να υποβληθεί σε αντίστοιχες εξετάσεις. Αν και οι δύο γονείς είναι φορείς τότε πρέπει να σκεφτούν την ενδεχόμενο να πρέπει να εξεταστεί και το έμβρυο.
Εγκυμοσύνη - Εβδομάδα 10-19
Ένας υπέρηχος μεταξύ δέκατης και δέκατης τρίτης εβδομάδας προτείνεται ώστε να υπολογισθεί η ημερομηνία γέννησης, να ελεγχθεί αν υπάρχουν παραπάνω από δύο έμβρυα, αλλά και για να ελεγχθεί αν υπάρχει πιθανότητα το έμβρυο να πάσχει από Σύνδρομο Ντάουν.
Η μέτρηση της αυχενικής διαφάνειας χρησιμοποιείται για να μετρηθεί η ποσότητα του υγρού κάτω από το δέρμα στο πίσω μέρος του λαιμού του εμβρύου. Αν αυτό είναι αυξημένο, μεγαλώνουν οι πιθανότητες το έμβρυο να πάσχει από Σύνδρομο Ντάουν. Μια εξέταση αίματος μετρά, συγχρόνως, δύο ορμόνες στο αίμα. Τα συνδυαστικά αποτελέσματα των δύο εξετάσεων θα δώσουν στη μητέρα τις στατιστικές πιθανότητες για την εμφάνιση του Συνδρόμου.
Ο ομφάλιος λώρος πια έχει διαμορφωθεί πλήρως έτσι ώστε να παρέχει τροφή και να απομακρύνει τα άχρηστα προϊόντα.
Τη δωδέκατη εβδομάδα ο κίνδυνος της αποβολής έχει μειωθεί. Αυτή είναι η περίοδος που επιλέγουν οι περισσότερες γυναίκες για να ανακοινώσουν την εγκυμοσύνη τους σε φίλους και συναδέλφους.
Το έμβρυο μεγαλώνει σε ύψος πολύ γρήγορα και αυτή την εβδομάδα είναι περίπου οκτώ εκατοστά και ζυγίζει περίπου εξήντα γραμμάρια. Ο πλακούντας έχει διαμορφωθεί αρκετά καλά, αλλά δεν είναι ακόμα σε «πλήρη» λειτουργία, καθώς αυτό γίνεται μετά τη δέκατη τέταρτη εβδομάδα. Είναι πιθανό η μητέρα να έχει τον πρώτο της υπέρηχο αυτή την εβδομάδα.
Η μήτρα της γυναίκας μεγαλώνει και αρχίζει να ξεχωρίζει από τον πύελο. Αυτή είναι η περίοδος που η εγκυμοσύνη θα αρχίσει να γίνεται πιο εμφανής. Τα έμβρυο μπορεί να κινεί το κεφάλι του πιο εύκολα, ακόμα και αν η γυναίκα δεν μπορεί να νιώσει αυτή την κίνηση ακόμα.
Η δέκατη τέταρτη εβδομάδα είναι ακριβώς το ένα τρίτο της συνολικής περιόδου της εγκυμοσύνης αφού μια εγκυμοσύνη διαρκεί συνήθως μεταξύ 266 και 280 ημερών από την πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου.
Αν ο έλεγχος για το Σύνδρομο Ντάουν δεν έχει γίνει νωρίτερα συνήθως προτείνεται να γίνει τη 15η εβδομάδα. Μια απλή εξέταση αίματος εκτελείται αρχικά, ακολουθούμενη από μια σειρά άλλων εξετάσεων οι οποίες είναι απαραίτητο να γίνουν.
Με βάση τα αποτελέσματα των αιματολογικών εξετάσεων η γυναίκα μπορεί να επιλέξει ανάμεσα στην Δειγματοληψία χοριακής λάχνης ή στην αμνιοκέντηση, εξετάσεις μέσω των οποίων μπορεί να διαγνωστεί το σύνδρομο Νταουν και οποιαδήποτε άλλη χρωμοσωμική ανωμαλία. Βέβαια, αυτές οι διαγνωστικές εξετάσεις έχουν πάντα ένα μικρό ποσοστό πιθανότητας αποβολής του εμβρύου. Ένα διαφορετικό νέο τεστ, που προσφέρεται σε ορισμένα μεγάλα νοσοκομεία, είναι η μέτρηση της αυχενικής διαφάνειας. Άλλα και σε αυτήν την περίπτωση η αμνιοκέντηση είναι απαραίτητη για ένα σίγουρο αποτέλεσμα.
Το έμβρυο κατά την διάρκεια της 16ης εβδομάδας έχει νύχια στα ακροδάχτυλα, φρύδια και βλεφαρίδες. Επίσης καλύπτεται από χνούδι. Αυτό πολύ πιθανόν λειτουργεί ως μια μορφή μόνωσης και προστασίας του δέρματος, ενώ εξαφανίζεται λίγο πριν τη γέννηση ή λίγο αργότερα.
Οι περισσότερες γυναίκες που υποφέρουν από πρωινές ναυτίες, αρχίζουν να νιώθουν σίγουρα πολύ καλύτερα αυτήν την εβδομάδα.
Τη 17η εβδομάδα το έμβρυο μπορεί να ακούσει θορύβους από το εξωτερικό του περιβάλλον. Σε αυτό το στάδιο η εγκυμοσύνη είναι εμφανής και η μήτρα αρκετά υψωμένη.
Ο υπέρηχος μπορεί να δώσει μια πολύ καλή εικόνα της εξέλιξης της ανάπτυξης του εμβρύου μεταξύ των 18-20 εβδομάδων. Επίσης μπορεί να πληροφορήσει για το φύλο του παιδιού. Αυτή είναι μια πληροφορία που είναι οι γονείς επιλέγουν αν θέλουν να μάθουν.
Σε αυτό το στάδιο το έμβρυο κινείται αρκετά, τόσο ώστε η μητέρα να μπορεί να το αισθανθεί.
Την 19η εβδομάδα το έμβρυο είναι περίπου 15-20 εκ. και ζυγίζει 300γρ. Τα νεογιλά δόντια έχουν διαμορφωθεί στα ούλα.
Εγκυμοσύνη - Εβδομάδα 20-29
Ακριβώς το μισό της κύησης. Μερικές γυναίκες νιώθουν αύξηση της ενέργειας τους. Το έμβρυο διαμορφώνει ένα κολλώδες περίβλημα, το οποίο χρησιμεύει στην προστασία του καθώς αυτό επιπλέει στο αμνιακό υγρό.
Η μήτρα της μητέρας αρχίζει να πιέζει το διάφραγμα, αφήνοντας λιγότερο χώρο για τους πνεύμονες. Ένα μικρό λαχάνιασμα είναι αναμενόμενο σε αυτό το στάδιο, αλλά η μητέρα είναι καλό να ζητήσει τη συμβουλή του γιατρού της.
Οι αισθήσεις του εμβρύου αρχίζουν να αναπτύσσονται την 22η εβδομάδα. Γευστικοί κάλυκες έχουν αρχίσει να διαμορφώνονται στη γλώσσα και το έμβρυο αρχίζει να έχει αφή. Ο σκελετός συνεχίζει να αναπτύσσεται και τα οστά του κεφαλιού αρχίζουν να σκληραίνουν- αλλά όχι ολοκληρωτικά.
Την 24η εβδομάδα ένας προγεννητικός έλεγχος θα ξεκαθαρίσει την ακριβή θέση του εμβρύου. Ένα μωρό που γεννιέται σε αυτό το στάδιο μπορεί να επιζήσει με την κατάλληλη ιατρική βοήθεια, αλλά είναι επιρρεπές σε αναπνευστικά προβλήματα καθώς οι πνεύμονες δεν θα είναι τόσο δυνατοί. Θα είναι επίσης λιποβαρές και επιρρεπές σε λοιμώξεις.
Την 25η εβδομάδα όλα τα όργανα είναι πλέον στη θέση τους. Ο υπόλοιπος χρόνος της εγκυμοσύνης αφορά την ανάπτυξη του εμβρύου. Από εδώ και πέρα υπάρχει ο κίνδυνος της προεκλαμψίας.
Αυτή η πιθανώς θανατηφόρα ασθένεια δημιουργεί υψηλή πίεση των πρωτεϊνών του αίματος στα ούρα και πρήξιμο που οφείλεται σε κατακράτηση υγρών. Οι αιτίες δεν είναι σαφείς αλλά έρευνες θεωρούν ότι μπορεί να συνδέεται με μια ανοσολογική αντίδραση του εμβρύου ή του πλακούντα. Αν η πάθηση είναι σοβαρή είναι προτεινόμενο οι γυναίκες να πάρουν κάποια φάρμακα με σκοπό τη μείωση της πίεσης του αίματος τους ενώ σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να επιχειρηθεί ακόμα και μια πρώιμη καισαρική τομή.
Την 27η εβδομάδα το δέρμα του εμβρύου είναι πια λιγότερο διαφανές, το ύψος του είναι 34εκ. και το βάρος του περίπου 800γρ.
Την 28η εβδομάδα πραγματοποιείται ο έλεγχος ρουτίνας όσον αφορά την προεκλαμψία. Γυναίκες που έχουν ομάδα Ρέζους θετικό θα ελεγχτούν για αντισώματα.
Αν η μητέρα έχει Ρέζους αρνητικό και το μωρό Ρέζους θετικό, τότε μπορεί να αναπτυχθούν αντισώματα στο αίμα του παιδιού κατά την διάρκεια του τοκετού. Αυτό δεν είναι τόσο πρόβλημα στην πρώτη γέννα αλλά κυρίως στις επόμενες καθώς υπάρχει κίνδυνος το μωρό να γεννηθεί νεκρό. Ευτυχώς υπάρχει θεραπεία που είναι απλή και αποτελεσματική.
Την 29 η εβδομάδα πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν το σύνδρομο «ανήσυχων ποδιών», που πιθανόν να διαρκέσει σ’ όλο το τρίτο τρίμηνο της κύησης. Δεν υπάρχει εξήγηση τι προκαλεί αυτή την εκνευριστική αίσθηση μυρμηγκιάσματος, που ευτυχώς όμως δεν έχει κάποια επιβλαβή παρενέργεια.
Εγκυμοσύνη - 30η Εβδομάδα-Τοκετός
Οι συσπάσεις μπορεί να αρχίσουν αυτή τη χρονική περίοδο, αλλά ευτυχώς δεν πονούν. Στην πραγματικότητα προετοιμάζουν γι’ αυτές που θα ακολουθήσουν. Είναι χωρίς κάποιο πόνο συσπάσεις, οι οποίες δημιουργούν την αίσθηση πίεσης στο πάνω μέρος της μήτρας. Αν οι συσπάσεις είναι επίπονες και εμφανίζονται τουλάχιστον τέσσερις φορές την ώρα η γυναίκα πρέπει να συμβουλευτεί το γιατρό της, καθώς υπάρχει περίπτωση να οδηγείται σε πρόωρο τοκετό.
Την 31η εβδομάδα το έμβρυο μπορεί πια να ξεχωρίζει το φως και το σκοτάδι. Το πρωτόγαλα αρχίζει να παράγεται στο στήθος της μητέρας. Αυτό το υψηλό σε θερμίδες γάλα παράγεται για να ταΐσει η μητέρα το μωρό τις πρώτες μέρες, πριν το κανονικό γάλα αρχίσει να παράγεται.
Την 32η εβδομάδα γίνεται ακόμα ένας προγεννητικός έλεγχος. Το έμβρυο είναι περίπου 43εκ. και ζυγίζει περίπου 2,2κιλά. Ένα μωρό που γεννιέται τώρα έχει μια καλή πιθανότητα επιβίωσης.
Από την 33η εβδομάδα το έμβρυο παίρνει θέση, με το κεφάλι ανάποδα. Η μητέρα δε θα μπορεί να τρώει ολόκληρα γεύματα γιατί η διεσταλμένη μήτρα πιέζει το στομάχι της.
Αν η μητέρα χρειάζεται μια προγραμματισμένη καισαρική τομή τότε μια ιδανική περίοδος είναι η 35η εβδομάδα της κύησης.
