Φυσικές και λογικές συνέπειες για τα μεγαλύτερα παιδιά

Ποια είναι η διαφορά και πως μπορούν να βοηθήσουν το παιδί να συμπεριφέρεται. 

Οι φυσικές συνέπειες όπως υποδηλώνει η λέξη «φυσική» είναι αυτό που συμβαίνει χωρίς καμία συμμετοχή ή παρέμβαση απλά ως αποτέλεσμα μιας πράξης ή απόφασης. Μερικά καλά παραδείγματα θα ήταν όταν το παιδί αρνείται να φορέσει το μπουφάν του ενώ κάνει κρύο έξω και εν τέλει δεν έχει τι να φορέσει και κρυώνει, ή όταν το παιδί ξεχνάει να πάρει χρήματα από το σπίτι για να φάει κάτι το μεσημέρι και έτσι πεινάει!

Οι λογικές συνέπειες από την άλλη πλευρά, είναι αυτές που δίνονται στο παιδί από τον γονέα, ή το δάσκαλο όταν έχει κακή συμπεριφορά ή παραβιάζει έναν κανόνα. Για παράδειγμα το παιδί που δεν ακούει και εξακολουθεί να παίζει μπάλα μέσα στο σπίτι με αποτέλεσμα να σπάσει κάτι, πρέπει με κάποιον τρόπο να υποστεί τις συνέπειες. Ή να κάνει κάποιες δουλειές επιπλέον ή να μην δει την αγαπημένη του εκπομπή. Όπως επίσης αν οι γονείς πουν μην βγεις με το ποδήλατο στον δρόμο και αυτό βγει, θα έχει ως συνέπεια να μην πάει βόλτα με το ποδήλατο στο πάρκο, την επόμενη ημέρα. 

Οι συνέπειες μπορεί να είναι θετικές ή αρνητικές. 

Το να κοιμηθεί στην κανονική του ώρα θα κάνει το παιδί να νιώθει ξεκούραστο την επόμενη ημέρα και έτοιμο να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του, ενώ αντιθέτως αν δεν θέλει να κοιμηθεί, μένει ως αργά βλέποντας τηλεόραση ή στέλνοντας μηνύματα στους φίλους του, την άλλη ημέρα θα αισθάνεται ζαβλακωμένο, θα γκρινιάζει και γενικά δεν θα έχει καμία όρεξη να κάνει αυτό που πρέπει. 

Πως διδάσκουν τα παιδιά οι συνέπειες;

Κατά γενικό κανόνα, οι λογικές συνέπειες είναι συνήθως η καλύτερη επιλογή όσον αφορά την υγεία και την ασφάλεια ενός παιδιού. Ασφαλώς δεν θα επιτρέπεται σε ένα παιδί να μην πλένει τα δόντια του και να αφήσετε τη φυσική συνέπεια, χαλασμένο δόντι, να συμβεί. Σε αυτή την περίπτωση αν αρνείται ή ξεχνά να βουρτσίζει τα δόντια του θα αντιμετωπιστεί με λογική συνέπεια, όπως να μην φάει γλυκό.

Τόσο οι φυσικές όσο και οι λογικές συνέπειες μπορούν να βοηθήσουν να διδάξουν οι γονείς τα παιδιά να κάνουν καλύτερες επιλογές και να μάθουν από τα λάθη τους. Εάν ξυλιάσει από το κρύο γιατί δεν ήθελε να πάρει το μπουφάν του, την επόμενη φορά να είστε βέβαιοι ότι δεν θα το ξεχάσει! Μερικά πλεονεκτήματα των συνεπειών για να αλλάξει η συμπεριφορά του παιδιού:

• Οι συνέπειες επιτρέπουν την αποφυγή  της κακής επιλογής ή κακής συμπεριφοράς από το παιδί σας. Η πράξη οδηγεί στην συνέπεια, η εστίαση είναι στην επιλογή και το αποτέλεσμα όχι στο παιδί.
• Δεν υπάρχει ντροπή, κριτική ή τιμωρία. Έγινε μια επιλογή και οδήγησε σε κάτι, σύντομο και απλό. Έτσι εάν ένα παιδί δεν ήταν προσεκτικό και έχασε ή έσπασε κάτι, θα του ζητηθεί πως θα εργαστεί για να το αναπληρώσει, χωρίς να το κάνει να νιώθει άσχημα για αυτό που έκανε. 
• Οι συνέπειες απομακρύνουν τον θυμό και την τιμωρία και στη συνέχεια εστιάζουν στη διδασκαλία. Δεν είναι ανάγκη να αντιδράσετε με θυμό, καθώς η συνέπεια είναι αυτή που θα το διδάξει, όχι μία μακρά ομιλία για το τι έκανε λάθος ή φωνάζοντας ή τιμωρώντας το. 
• Η ευθύνη και η επιλογή είναι στα χέρια του παιδιού σας. 

Έξυπνοι τρόποι χρήσης φυσικών και λογικών συνεπειών.

• Να θυμάστε ότι οι απειλές και οι τιμωρίες δεν είναι απαραίτητες. «Εάν δεν σταματήσεις τώρα αμέσως θα…» Αυτό δεν είναι απαραίτητο γιατί είναι κατανοητό ότι αν το παιδί κάνει κάτι θα υπάρξει ένα αποτέλεσμα. Η δημιουργία μίας λίστας συνεπειών θα το βοηθήσει να δει και να ξέρει ποια θα είναι τα αποτελέσματα όταν κάνει κακές επιλογές. 
• Μην ξεχνάτε ότι πρόκειται για υπενθύμιση στο παιδί για τις επιλογές του. Αντί για απειλές όπως «εάν δεν σταματήσεις να ενοχλείς τον αδελφό σου θα μπεις τιμωρία», απλά υπενθυμίστε στο μικρό σας ότι έχει επιλογές: Μπορεί είτε να σταματήσει να ενοχλεί, ή να καθίσει να ηρεμήσει και να σκεφτεί τι έκανε μέχρι να είναι έτοιμο να ζητήσει συγνώμη. 
• Μείνετε συνεπείς. Εάν εκφράσει θυμό ή δυσαρέσκεια αντιμετωπίζοντας την συνέπεια της πράξης του, μείνετε ήρεμοι και υπενθυμίστε του ότι αυτή ήταν η επιλογή του. Μην υποχωρήσετε και το αφήσετε να κάνει τα δικά του.
• Αφήστε την συνέπεια να «ταιριάζει» στο λάθος. Εάν δεν μαζέψει τα παιχνίδια του ή τα ρούχα του που είναι σκορπισμένα όταν το ζητήσετε, η συνέπεια μπορεί να είναι ότι δεν θα παίξει με τα παιχνίδια του, με τον υπολογιστή, ή το κινητό τηλέφωνο έως ότου μαζέψει και τακτοποιήσει τα πράγματά του. 
• Αφαιρέστε το συναίσθημα από την αλληλεπίδρασή σας και μιλήστε του με φιλικό αλλά σταθερό τόνο. Δεν χρειάζεται να θυμώσετε ή να αναστατωθείτε με το παιδί σας, καθώς είναι ένα απλό θέμα αιτίας και αποτελέσματος, ένα λάθος οδηγεί σε μία συνέπεια. 
• Μην μιλάτε για το παρελθόν, επικεντρωθείτε στο τώρα και στο άμεσο μέλλον. Αποφύγετε να πείτε πράγματα όπως «δεν ακούς ποτέ» ή «πάντα ξεχνάς». Παραμείνετε στη συμπεριφορά που έχετε στη διάθεσή σας και η επιλογή που θα  κάνει το παιδί θα οδηγήσει σε ένα αποτέλεσμα. Προσπαθήστε να μην παραμείνετε κολλημένοι σε προηγούμενες πράξεις ή να κάνετε κριτική για τις μελλοντικές ενέργειές του.

Έτσι και αλλιώς οι συνέπειες των πράξεων μας, μας ακολουθούν πάντα και μας διδάσκουν…