H οργάνωση του παιχνιδιού και πώς μπορούν οι γονείς να συμμετέχουν
γράφει η Ειρήνη Χαβατζιόγλου, Εργοθεραπεύτρια
Το παιχνίδι είναι ένα σημαντικό στοιχείο της ύπαρξης του παιδιού από τους πρώτους κιόλας μήνες.
Είναι το μέσο για να ανακαλύψει και να μάθει το περιβάλλον του…
Το παιχνίδι δίνει επίσης χαρά και ικανοποίηση στο παιδί, γιατί είναι κάτι με το οποίο αποφάσισε να ασχοληθεί κυρίως επειδή το θέλησε και όχι επειδή του το επέβαλαν. Συνεπώς το παιχνίδι είναι κάτι που τα μωρά – και οι μεγάλοι – το κάνουν επειδή τους αρέσει. Μια από τις πληρέστερες θεωρίες για το παιχνίδι, προέρχεται από τον Ζαν Πιαζέ, ο οποίος πίστευε ότι το παιχνίδι συνείσφερε στη διαδικασία σχηματισμού της νοημοσύνης.
Τόνισε ότι για τα μωρά – από νεογέννητα μέχρι και δυο ετών – που χρησιμοποιούν τις αισθήσεις τους για να εξερευνούν τον κόσμο, το παιχνίδι προσλάμβανε τη μορφή της επανάληψης των ίδιων εξερευνήσεων – αγγίζουν, γεύονται, μυρίζουν, κοιτάζουν και ακούνε μέχρι που να κυριαρχήσουν απόλυτα σε κάθε καινούριο υλικό.
Έπειτα, από τη στιγμή που ελέγχουν το αντικείμενο ή την εμπειρία, παρακινούνται να ασχοληθούν, να παίξουν περισσότερο μαζί του, εξαιτίας της ικανοποίησης που τους προσφέρει η αίσθηση της κυριαρχίας. Ο Πιαζέ πίστευε πως τα παιχνίδια φαντασίας, με τα οποία ασχολούνται παιδιά ηλικίας δώδεκα έως δεκαπέντε μηνών, δε διαφέρουν από οποιοδήποτε άλλο παιχνίδι, παρά μονάχα στο σημείο ότι τα παιδιά δεν χρησιμοποιούν τα παιχνίδια για να ανακαλύψουν ή να κατακτήσουν μια νέα γνώση αλλά για να ασχοληθούν με κάτι που ήδη γνωρίζουν.
Π.χ. δε μαθαίνουν να τρώνε με το κουτάλι αλλά προσποιούνται ότι τρώνε κρατώντας ένα κουτάλι και το βουτάνε σε ένα άδειο μπολ, έτσι εξασκούν μια ήδη κατεκτημένη δεξιότητα απολαμβάνοντας ικανοποίηση από την αίσθηση της κυριαρχίας και της γνώσης. Το όνομα του Πιαζέ συνδέθηκε στενά με τα κομμάτια της μάθησης κατά το παιχνίδι αφού και ο ίδιος τόνισε τη σημαντικότητα της μάθηση και του παιχνιδιού. Η μάθηση που έρχεται μέσα από το παιχνίδι είναι πολύ σημαντική και καθοριστική άλλωστε δεν είναι τυχαίο που μερικοί ειδικοί αναφέρουν το παιχνίδι σαν το «επάγγελμα» του παιδιού.
Εγώ, προσωπικά, πιστεύω ότι μερικές φορές δεν πρέπει να χάνουμε το νόημα του παιχνιδιού και δεν πρέπει να επικεντρωνόμαστε μόνο στο σκοπό του παιχνιδιού και τι κερδίζει από αυτό ένα παιδί. Αλλά, να εστιάζουμε την προσοχή μας στην χαρά και την ικανοποίηση που παίρνει το παιδί μέσα από το παιχνίδι.