Καρναβάλια σε όλες τις γωνιές της Ελλάδας (1o μέρος)
Το καρναβάλι όπως το γνωρίζουμε εμείς σήμερα έχει τις ρίζες του στην αρχαία Ελλάδα. Συγκεκριμένα πολλά από τα καρναβαλικά έθιμα εντοπίζονται στις Διονυσιακές γιορτές.
Ας δούμε κάποια από τα πιο γνωστά καρναβάλια που γίνονται στη χώρα μας.
Πατρινό καρναβάλι
Το πιο δημοφιλές καρναβάλι της Ελλάδας και η μεγαλύτερη αποκριάτικη γιορτή. Το Πατρινό καρναβάλι μετρά πάνω από 180 χρόνια ιστορίας. Οι Πατρινοί ξεκινούν με πυρετώδεις ρυθμούς τις προετοιμασίες από τα μέσα Ιανουαρίου με την Τελετή Έναρξης του Πατρινού Καρναβαλιού.
Με συμμετοχές από όλη την Ελλάδα και με διάθεση «στα κόκκινα», οι καρναβαλιστές ξεφαντώνουν κατά τη διάρκεια όλων το Αποκριών, με αποκορύφωμα την μεγάλη παρέλαση της τελευταίας Κυριακής που είναι παγκοσμίως γνωστή. Άνθρωποι όλων των ηλικιών, άντρες και γυναίκες, συγκεντρώνονται και λαμβάνουν μέρος σε μια πληθώρα εκδηλώσεων, όπως τα «μπουμπούλια», κυνήγι κρυμμένου θησαυρού, θέατρο δρόμου, Κινηματογραφικό αφιέρωμα, Φεστιβάλ Σάτιρας και πολλά πολλά άλλα.
Η τελετή λήξης του πατρινού καρναβαλιού είναι επίσης εντυπωσιακή καθώς μετά την μεγάλη παρέλαση ακολουθεί το κάψιμο του βασιλιά καρνάβαλου, στο μώλο της Αγίου Νικολάου στο λιμάνι, που συνοδεύεται από πληθώρα πυροτεχνημάτων και ατέλειωτο χορό.
Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι
Ένα πολύ ξεχωριστό καρναβάλι είναι αυτό του Ρεθύμνου. Το βασικό αυτού του καρναβαλιού είναι ότι βασίζεται κυρίως στην εθελοντική προσφορά. Το Ρεθεμνιώτικο καρναβάλι ξεκίνησε το 1914 και έχει φέτος τα 100 γενέθλια του.
Με πολύ πρόθυμο ανθρώπινο δυναμικό, που απαρτίζεται από ανθρώπους όλων την ηλικιών, που υποστηρίζουν με πάθος αυτή την οργάνωση, με μεράκι και φαντασία, οργανώνουν και σχεδιάζουν εθελοντικά μια πληθώρα καρναβαλικών εκδηλώσεων. Στους κεντρικούς δρόμους του Ρεθύμνου, αυτή την περίοδο, υπάρχει μια μόνιμη ατμόσφαιρα γιορτής. Η επίσημη έναρξη πραγματοποιείται στην κεντρική πλατεία, με τον ουρανό να γεμίζει μπαλόνια και αμέτρητα πυροτεχνήματα. Με άρματα, άμαξες, με πρωτότυπες χιουμοριστικές στολές και με διάθεση τόσο για σάτιρα όσο και για ξεφάντωμα η παρέλαση ξεκινάει μπροστά σε χιλιάδες θεατές.
Το Ρεθεμνιώτικο καρναβάλι εκτός από την παρέλαση περιλαμβάνει ένα πλήθος εκδηλώσεων όπως:
• Το κυνήγι του Κρυμμένου Θησαυρού
• Τσικνοπέμπτη στο Ρέθυμνο
• Χορός την Κυριακή της Αποκριάς
• Χοροί και πάρτυ στις γειτονιές
• Νυχτερινή παρέλαση
Ζακυνθινό καρναβάλι
Το όμορφο νησί των Επτανήσων δεν θα μπορούσε να μην έχει ένα δυναμικό παρόν στους καρναβαλικούς ρυθμούς. Ένα διασκεδαστικό καρναβάλι όπου κυριαρχούν αυτοσχέδιοι χοροί και θεατρικά. Οι εκδηλώσεις διαρκούν τρεις εβδομάδες, όσο και η περίοδος των Αποκριών. Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων περιλαμβάνει 2 καρναβαλικές παρελάσεις, την πίκολο, που πραγματοποιείται τη δεύτερη Κυριακή και τη Μεγάλη παρέλαση την Κυριακή των Αποκριών. Κάθε χρόνο ο δήμος Ζακύνθου ανακοινώνει ένα διαφορετικό πρόγραμμα για τον εορτασμό των Αποκριών με πολλές εκδηλώσεις για όλες τις ηλικίες. Από τις αποκριάτικες εκδηλώσεις του νησιού δεν λείπουν οι θεατρικές παραστάσεις, οι παρελάσεις, ο πολύς χορός και η περιφορά του βασιλιά Καρνάβαλου. Χαρακτηριστικό των εκδηλώσεων είναι η καρναβαλική πομπή που περιλαμβάνει τελάληδες, γαϊτανάκια, μασκαράτα και αναπαράσταση των Ζακυνθινών επαγγελμάτων δρόμου.
Κεφαλονίτικο καρναβάλι
Άλλο ένα νησί του Ιονίου με εξαιρετικές καρναβαλικές εκδηλώσεις και πολύ κέφι είναι η Κεφαλονιά. Σήμα κατατεθέν εδώ είναι η παρουσία της Φιλαρμονικής. Παρελάσεις, άρματα, χοροί δεν λείπουν ούτε από εδώ. Με πολλά κατάλοιπα από τις Διονυσιακές γιορτές και επηρεασμένοι από τα έθιμα όσων καταπατούσαν το νησί (Άγγλοι, Γάλλοι, Βενετοί κ.α), οι Κεφαλονίτες καταφέρουν να δώσουν το δικό τους στυλ στις αποκριάτικες εκδηλώσεις. Με όχι μια αλλά με δυο μεγάλες παρελάσεις να λαμβάνουν χώρα στο νησί, την Κυριακή των Αποκριών, το Αργοστόλι και το Ληξούρι, ανταγωνίζονται για το ποια περιοχή οργάνωσε το καλύτερο καρναβάλι. Το κάψιμο του βασιλιά Καρνάβαλου είναι ένα έθιμο που συναντάται και εδώ.
Σκυριανό καρναβάλι
Με την έναρξη του Τριωδίου, κάθε Σαββατοκύριακο, με αποκορύφωμα το τελευταίο τετραήμερο της αποκριάς, η Σκύρος πλημμυρίζει από τους ήχους των κουδουνιών που αντηχούν σε όλο το νησί. Με ένα έθιμο που διαφέρει από όσα έχουμε δει σε άλλες περιοχές, οι άνδρες του νησιού φορούν κουδούνια στη μέση τους και ξεσηκώνουν ντόπιους και επισκέπτες. Εδώ συναντάμε 3 αποκριάτικες ενδυμασίες, τον Γέρο, την Κορέλα και το Φράγκο. Η ενδυμασία του Γέρου αποτελείται από μάσκα και στολή κατασκευασμένη από προβιά, παραδοσιακά παπούτσια από δέρμα και πολλά κουδούνια δεμένα στη μέση του μεταμφιεσμένου. Η Κορέλα, παραδοσιακά ήταν άντρας, ντυμένος με γυναικεία παραδοσιακή στολή. Ο ρόλος της Κορέλας είναι να χορεύει γύρω από το γέρο και να του τραγουδά έναν αργό σκοπό όταν αυτός ξεκουράζετε, τον Κορελίτικο. Ο Φράγκος είναι ντυμένος με ευρωπαϊκά ρούχα, αποκριάτικη μάσκα και ένα κουδούνι. Το γλέντι στη Σκύρο ολοκληρώνεται τελειώνοντας η Καθαρά Δευτέρα.
Το καρναβάλι της Άμφισσας
Στην Άμφισσα απόκριες σημαίνουν «φαντάσματα», «κουδουνάδες» και «στοιχειά». Χαρακτηριστικό είναι το τελευταίο Σαββατόβραδο της Αποκριάς όπου όλα τα «στοιχειά» ξεκινούν από τη Χάρμαινα και καταλήγουν στην πλατεία Κεχαγιά, όπου στήνεται η «νύχτα των στοιχειών». Η «νύχτα των στοιχειών» δεν είναι τίποτα άλλο από ένα παραδοσιακό γλέντι, με φωτιές, παραδοσιακά φαγητά, ντόπιο τσίπουρο και άφθονο κρασί. Σε αυτό το γλέντι οι «κουδουνάδες» προσπαθούν να ξορκίσουν τα πνεύματα που ταλαιπωρούσαν κατά την παράδοση τους βυρσοδέψες της περιοχής. Την επόμενη μέρα ακολουθεί η καθιερωμένη παρέλαση στους δρόμους της πόλης.