«Δεκατρία γιατί»

 Ένα βαθύ, συγκινητικό και οδυνηρό βιβλίο για τα προβλήματα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν παιδιά και έφηβοι στην εποχή μας.

Ένα βιβλίο αληθινό στις μικρολεπτομέρειές του, στην καρδιά του οποίου βρίσκεται η βαθιά κατανόηση της εφηβικής σύγχυσης σε όλες τις επίπονες παραλλαγές της μέσα από την αφήγηση της μικρής Χάννα η οποία αποφάσισε ξαφνικά να δώσει τέλος στη ζωή της.

Οι λόγοι που οδήγησαν το μικρό κορίτσι στο να πάρει την απόφαση αυτή βρίσκονται στις επτά κασέτες που άφησε πίσω της και στις οποίες οι γνωστοί του θα ακούσουν την απόκοσμη φωνή της να εξιστορεί τη συνεχή της πτώση και να κατονομάζει τους δεκατρείς ανθρώπους που την οδήγησαν στη φριχτή αυτή απόφαση.

Καταδεικνύοντας τις αφανείς —αλλά και τις εμφανείς— πράξεις σκληρότητας στη ζωή ενός εφήβου (από τα κουτσομπολιά μέχρι τις φήμες, τους εκφοβισμούς, την αδιαφορία αλλά και τη σκληρότητα), η Χάννα εξηγεί στους ακροατές της ότι «τελικά και τα πιο μικρά γεγονότα στη ζωή μας έχουν τη σημασία τους».

Το αυτί του πρωτοεμφανιζόμενου Άσερ είναι συντονισμένο στην εφηβική απελπισία, καθώς, όπως ο ίδιος παραδέχεται, έχει αντλήσει την έμπνευσή του από ένα συγκεκριμένο συμβάν της ζωής του: την απόπειρα αυτοκτονίας που έκανε μια κοντινή του συγγενής όταν ήταν στην ηλικία της Χάννα.

Σε μια εποχή όπου οι σχέσεις παιδιών και εφήβων με τους γονείς, συνομηλίκους και άλλους βρίσκονται σε σύγχυση, αυτό το βιβλίο μπορεί να αποτελέσει έναν οδηγό ελπίδας αλλά και εγχειρίδιο αυτογνωσίας, έτσι ώστε να ξεπεραστούν τα εμπόδια που μας κρατούν από το να κατανοήσουμε ο ένας τον άλλον και παράλληλα να στρέψει τους έφηβους προς μια ποικιλία χρήσιμων ιδεών και σκέψεων οι οποίες εγγυημένα εμψυχώνουν, προκαλούν, καλλιεργούν και παρηγορούν.

Στα πλαίσια της έκδοσης αυτού του βιβλίου οι Εκδόσεις Πατάκη συνεργάστηκαν με το Μη Κυβερνητικό Οργανισμό «Η ΚΛΙΜΑΚΑ» η οποία λειτουργεί από το 2007, τη Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία με το νούμερο 1018.

Η Γραμμή λειτουργεί σε εικοσιτετράωρη βάση, 7 ημέρες την εβδομάδα και δέχεται κλήσεις από κινητό ή σταθερό τηλέφωνο, από όλες τις περιοχές της Ελλάδας, με αστική χρέωση. Οι κλήσεις είναι ανώνυμες και εμπιστευτικές.

Αυτοκτονία στους νέους και εφήβους

Η αυτοκτονία είναι ένας σπάνιος τρόπος θανάτου για τα παιδιά. Ωστόσο είναι πολύ συχνή στους εφήβους.

Το 12% του συνόλου των θανάτων σε αυτή την ηλικιακή ομάδα αποδίδεται σε αυτοκτονία. 7% με 10% των εφήβων, ηλικίας 15 με 17 ετών, κάνουν απόπειρα αυτοκτονίας τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, στις Ηνωμένες Πολιτείες(Shaffer, Columbia University 1996).

Στο πληθυσμό αυτό δεν συμπεριλαμβάνονται οι έφηβοι με «παρααυτοκτονική» συμπεριφορά πχ μηχανάκια, επικίνδυνα σπορ, άγριοι καυγάδες, βάδισμα σε γέφυρα κα. Επίσης δεν συμπεριλαμβάνονται οι έφηβοι που προκαλούν επώδυνους και κατ’επανάληψη αυτοτραυματισμούς(self harm).

Οι κυριότερες αιτίες που αναφέρονται είναι: η απομόνωση, η βία στο σχολείο, οι δυσλειτουργίες στην οικογένεια, το αίσθημα ότι κανείς δεν τους καταλαβαίνει, θέματα που αφορούν την σεξουαλικότητα. Η αυτοκτονία των παιδιών και των εφήβων έχει εξελιχθεί σε μείζον  πρόβλημα, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος είναι η πρόληψη. Τα περισσότερα παιδιά και οι έφηβοι παρακολουθούν το σχολείο.

Κατ’ επέκταση το σχολείο μπορεί να αποτελέσει ιδανικό τόπο υλοποίησης προληπτικών δράσεων.

Αυτοκτονίες μέσω διαδικτύου

Τα τελευταία χρόνια, έχουν αυξηθεί τα κρούσματα αυτοκτονιών μέσω internet λόγω και της ευρέως διαδεδομένης χρήσης του διαδικτύου μεταξύ των εφήβων και των νέων ανθρώπων.

Σε κάποιες περιπτώσεις οι νέοι γνωστοποιούν τις προθέσεις τους στο διαδίκτυο (π.χ. συνομιλώντας σε chat room ή αναρτώντας στο διαδίκτυο σημειώματα αυτοκτονίας).

Αυτό μπορεί να αποβεί σωτήριο αν άλλοι χρήστες του διαδικτύου καταγγείλουν το περιστατικό και υπάρξει παρέμβαση.

Έχουν επίσης αναφερθεί περιπτώσεις νέων που παρακινήθηκαν ν’ αυτοκτονήσουν από συνομιλητές τους σε chat room,καθώς και περιπτώσεις ανθρώπων που ήρθαν σ’ επαφή μέσω internet και οργάνωσαν ομαδικές αυτοκτονίες.

Επιπλέον, στο διαδίκτυο υπάρχουν αρκετές ιστοσελίδες που εξιδανικεύουν την αυτοκτονία και παρέχουν πληροφορίες σχετικά με μέσα και τρόπους πραγματοποίησής της.

Η περιήγηση σε ιστοσελίδες με τέτοιο περιεχόμενο μπορεί να είναι επικίνδυνη για τα ευάλωτα παιδιά και τους εφήβους. Η καλή σχέση του παιδιού με τους γονείς του και η ομαλή ένταξή του στο σχολικό περιβάλλον μπορούν να το προφυλάξουν από τους παραπάνω κινδύνους.

Οι έφηβοι που συμμετέχουν στις δραστηριότητες του σχολείου, που έχουν καλές σχέσεις με τους συμμαθητές και τους δασκάλους τους και που αισθάνονται αποδεκτοί είναι πιθανότερο να αναζητήσουν παρέες και συντρόφους στο σχολικό περιβάλλον.

Επιπλέον, οι έφηβοι που έχουν μια σχέση εμπιστοσύνης με τους γονείς και τους καθηγητές τους είναι πιθανότερο να απευθυνθούν σ’ αυτούς για να ζητήσουν βοήθεια όταν αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα.

Περισσότερες πληροφορίες για την Κλίμακα και για τη Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία επικοινωνήστε: www.suicide-help.gr/, help@suicide-help.gr