Περί βρεφικής διατροφής, μέρος δεύτερο... Συνταγές και ποσότητες!

Μέσες άκρες, και για να 'χουμε ένα «μπούσουλα», θα κρατήσουμε το πρόγραμμα εισαγωγής στερεών που οι παιδίατροι συστήναμε τόσον καιρό. Με την υποσημείωση ότι αν οι τροφές δεν μπουν με ακριβώς αυτήν την σειρά, δεν έγινε και τίποτε. Οι βασικοί κανόνες είναι τρεις:

1.    Αποκλειστικός θηλασμός ως 6 μηνών
2.    Συνεχίζουμε το θηλασμό όποτε το παιδί επιθυμεί (κατά προτίμηση ΜΕΤΑ τα γεύματα, ώστε να μην χορτάσει εντελώς με το γάλα εξαρχής)
3.    Εισάγουμε ΜΙΑ νέα τροφή κάθε φορά, και αυτήν την κρατάμε για τρεις ημέρες, ώστε να παρακολουθήσουμε αν κάτι βλάπτει το παιδί

Οπότε, μπορούμε να ξεκινήσουμε το μαγικό μας ταξίδι στα στερεά με το πιο απλό που συνήθως ειναι η κρέμα ριζάλευρο-βανίλια. Γλυκίζει, σε γευση είναι παρόμοια με το γάλα και είναι μια καλή δοκιμή για να αρχίσει το μωρό να εξοικειώνεται με τη διαδικασία του γευματος. Ανάλογα με το εμπορικό σκεύασμα που θα επιλέξουμε, ακολουθούμε τις οδηγίες παρασκευής της συσκευασίας (αρχικά την κάνουμε πιο αραιή, μετά πιο πυκνή). Χρησιμοποιούμε νερό που έχουμε βράσει και αποστειρώσει.

Αφού το αφήσουμε καμιά βδομάδα με το ριζάλευρο, αρχίζουμε την κρεατοχορτόσουπα. Αρχικά βράζουμε πατάτα και τη λιώνουμε και δίνουμε τον πολτό. Στη συνέχεια προσθέτουμε κρέας -συνήθως μοσχάρι. Ιδανικά θα πρέπει να τρώει σε κάθε γεύμα τόση ποσότητα σε κρέας όσο η γροθιά του -οπότε υπολογίστε, γιατί συνήθως θα φτιάχνετε ποσότητα για δύο μέρες- ημερήσιες ποσότητες είναι πολύ μικρές για να μαγειρευτούν (το έχω προσπαθήσει...). Στις επόμενες ημέρες θα προσθέσετε διαδοχικά λαχανικά – καρότο, κολοκύθι, κρεμμύδι, κλπ και θα δοκιμάσετε και άλλα είδη κρέατος, όπως κοτόπουλο.

Η γενική συνταγή είναι: πλένετε και βράζετε καλά το κρέας και στη συνέχεια προσθέτετε στο ζωμό τα λαχανικά. Μετά βάζετε το κρέας και τα λαχανικά στο μούλτι, μαζί με 1-2 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο (πολύ βασικό, μην το ξεχνάτε) και μαζί και λίγο από το ζωμό για να πολτοποιηθεί καλά το μίγμα. Θέλουμε να γίνει ένας πουρές που να «στέκεται» και να μην «τρέχει» από το κουτάλι, ώστε να είναι επαρκής θερμιδικά και να καλύπτει το παιδί (και όχι ένα νερόπλυμα που απλώς καταλαμβάνει χώρο στο στομάχι του).

Φιλική συμβουλή: Δοκιμάστε αυτό που φτιάχνετε. Αν σας φαίνεται άθλιο, είναι πιθανό και το παιδί σας να το βρίσκει εξίσου χάλια. Την επόμενη φορά δοκιμάστε κάποιο άλλο λαχανικό ή να αλλάξετε τις αναλογίες.

Δεν βάζουμε αλάτι στο παιδικό φαγητό!!!

Μπορούμε όμως να δοκιμάσουμε μυρωδικά- άνιθο, μάραθο, μαιντανό , σέλινο, πράσο, και να δούμε τι του αρέσει. Επίσης, μπορούμε να αλλάξουμε την πατάτα και να βάλουμε ρύζι,  ζυμαρικά, όσπρια (όχι κουκιά!!).

Η κρεατοχορτόσουπα θα έιναι το μεσημεριανό- και το βραδινό του. Ένα κολατσιό της ημέρας θα είναι η φρουτόκρεμά του. Συνήθως ξεκινάμε με μήλο αλεσμένο με λίγο νερό, μετά προσθέτουμε αχλάδι και μετά μπανάνα (ένα καινούργιο τη φορά, πάντα). Στη χώρα μας, που το καλοκαίρι υπάρχουν άπειρα φρέσκα φρούτα, μπορείτε να δοκιμάσετε πολλούς συνδυασμούς. Κρατείστε προς το τέλος του έτους φρούτα με σπόρους, όπως το ακτινίδιο, η φράουλα, τα οποία παλαιότερα θεωρούνταν αλλεργιογόνα (αλλά, όπως είπαμε, δεν έχει πιστοποιηθεί ερευνητικά). Επαρκής ποσότητα είναι να τρώει το μισό από κάθε φρούτο.  Εννοείται ότι, όταν κλείσει το χρόνο δεν αλέθουμε πλέον τα φρούτα, του τα δίνουμε να τα μασήσει,  σε κομμάτια. Ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι θα φάει μικρότερες ποσότητες. Δεν είναι λογικό ένα παιδί 14 μηνών να τρώει ενα πορτοκάλι, ενα μηλο, μια μπανάνα και ενα αχλάδι για κολατσιό. Είναι πολύ, ακόμη και για ενήλικα!!!

Αφού τα 'χουμε βάλει σαν γεύματα αυτά στην ημέρα του, θα του προσθέσουμε το αυγό (χρονολογικά θα σας βγει γύρω στον όγδοο μήνα...). Συνήθως πρώτα τον κρόκο, μετά από λίγο καιρό το ασπράδι (εχουν διαφορετικές ουσίες και θεωρούνται δυο διαφορετικές τροφες). Είναι τροφή εξαιρετικά θρεπτική, πλούσια σε λιπαρά απαραίτητα για την ανάπτυξη του παιδικού εγκεφάλου, καθώς και σε πρωτεΐνες, εφάμιλλη σε αξία με το κρέας. Ακόμη και καθημερινά, είναι πολύ καλό (και σε αυτες τις ηλικίες ΔΕΝ προκαλεί υπερλιπιδαιμία). Μην ξεχνάτε: ακόμη και αν τα αυγά που έχετε είναι δικής σας παραγωγής, πάντα τα βράζετε ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ, καθώς η σαλμονέλλα στα πουλερικά καραδοκεί και ο βρασμός είναι ο μόνος τρόπος να την σκοτώσετε (τουλάχιστον 5 λεπτά)

Οσον αφορά τα λιπαρά, να υπενθυμίσω ότι τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής, το παιδί τρώει ελεύθερα λιπαρά, καθώς αποτελούν απαραίτητο συστατικό για την ανάπτυξή του.  Ελαιόλαδο, αυγό, και μετά τον πρώτο χρόνο, γάλα πλήρες, τυρί και γιαούρτι, αποτελούν βασικά στοιχεία της διατροφής του. Ο έλεγχος στα λιπαρά θα γίνει μέσα από τον έλεγχο της ποιότητας -να μην τρώει πχ πολύ βούτυρο.

Το ψάρι παλαιότερα το αφήναμε μετά τον χρόνο, φοβούμενοι την πιθανή αλλεργία. Πλέον, θα μπει και αυτό στη διατροφή του μωρού πριν τους 12 μήνες. Καλομαγειρεμένο, με σχολαστικό καθάρισμα για τα κόκκαλα, θα μπει στη θέση του κρέατος.

Φαρίν λακτέ και μπισκοτόκρεμες δεν θεωρούνται απαραίτητες για το μωρό σας. Αντίθετα είναι μια πηγή ζάχαρης και θερμίδων που δεν θα το ωφελήσουν. Καλύτερα να μάθει τα σιτηρά μέσα από δημητριακά για βρέφη, μπισκοτάκια που μπορεί να μασουλήσει μόνο του και ζυμαρικά στο φαγητό του.

Θυμηθείτε:

1.    Το παιδί τρώει όσο επιθυμεί. Δεν το πιέζουμε. Αντίστοιχα, δεν τρέχουμε να του δώσουμε κάτι που του αρέσει αμέσως μετά από κάθε γεύμα. Στο βρέφος που τώρα μαθαίνει να τρώει, θα δώσουμε γάλα μετά από το γεύμα για να συμπληρώσουμε. Αυτήν την πρακτική καλό είναι να μην την έχουμε μετά τους 12 μήνες -αναφέρομαι σε αυτά τα παιδιά που 3 ετών τρώνε 2 λίτρα γάλα και 3 μπισκότα...

2.    Διατηρείτε κάποια ποικιλία στην τροφή του. Μην του δίνετε ΚΑΘΕ μερα το ίδιο ακριβως μίγμα, γιατι ακόμα και αν το τρώει τώρα, θα σταματήσει να το τρώει αν το βαρεθεί.

3.    Πάντα τα παιδιά τα επιβλέπουμε όταν τρώνε: τα ταϊζουμε πριν τον χρόνο, τα παρακολουθούμε και βοηθούμε μετά το έτος.

4.    ΝΕΡΟ: μην ξεχνάτε να του προσφέρετε νερό. Τώρα που τρώει και άλλα πράγματα, πρέπει να πίνει και αρκετό νερό, ειδικά αν δεν θηλάζει.

5.    ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΜΕ ΧΟΝΤΡΑ ΜΩΡΑ. Η παχυσαρκία στην βρεφική ηλικία ΔΕΝ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΜΠΟΙ!!! Θα γίνει λίπος για το παιδί και αργότερα τον ενήλικα. Οι σωστές διατροφικές συνήθειες ξεκινούν τώρα!

Ενδεικτικά, ποσότητες:

6-8μηνών: 2-3 γεύματα τη μέρα, και ανάλογα με την όρεξη του παιδιού, 1-2 σνακ. Ποσότητα: Ξεκινήστε με 2-3 κουταλιές (σούπας) ανά γεύμα, προοδευτικά αυξάνετε ως ½ κούπα (δηλ 130 ml)

9-11 μηνών: 3-4 γεύματα/ημέρα (και αν θέλει, 1-2 σνακ). Του δίνουμε να κρατάει και φαγητό στο χεράκι του πχ μπισκοτάκι. Ποσότητα: Περίπου ½ κούπα (δηλ 130 ml) / γεύμα

12-23 μηνών:  3-4 γευματα/ημέρα (και αν θέλει, 1-2 σνακ). Τρώει το φαγητό της οικογένειας, ψιλοκομμένο αν χρειαστεί. Ποσότητα: ¾ με 1 κούπα/ γεύμα

Μη δυσανασχετείτε...κάποτε θα τα αναπολείτε ολα αυτά...

Για διαβαστερες μαμάδες (Βιβλιογραφία)
1. National Health and Medical Research Council (2012) Infant Feeding Guidelines. Canberra: National Health and Medical
Research Council. (http://www.nhmrc.gov.au/guidelines/publications/n56)
2. WHO : Infant and young child feeding: Model Chapter
Model Chapter for textbooks for medical students and allied health professionals, 2009

Για οποιαδήποτε απορία έχετε ή αν θέλετε την συμβουλή μου για κάποιο θέμα που σας απασχολεί, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου χρησιμοποιώντας τη φόρμα σχολίων ακριβώς κάτω από τα άρθρα μου. Θα ήταν χαρά μου να σας βοηθήσω να λύσετε προβλήματα και απορίες.  Σε περίπτωση που θέλετε να έχετε μια προσωπική επικοινωνία μαζί μου, περιμένω τα e-mails σας στη διεύθυνση:  lazopoulounatalia@gmail.com