Νέα μόδα: "Κατσικίσιο γάλα για βρέφη..."

Μου το επέτρεψε ο γιατρός μας εφόσον προέρχεται από δική μας κατσίκα, όχι του εμπορίου, και μου είπε να το αφήνω να βράζει τουλάχιστον 10 φορές. Ο μπέμπης το πίνει με ευχαρίστηση και δεν έχω παρατηρήσει κάτι περίεργο. Μήπως αυτό που γράφετε αναφέρεται σε "φρέσκα" του εμπορίου? Μήπως η δική μου περίπτωση είναι διαφορετική? Θα ήθελα να συνεχίσω το κατσικίσιο αλλά όχι να θέσω σε κίνδυνο το παιδί μου. Εξάλλου σκέφτομαι ότι η γενιά των γονιών μας με κατσικίσιο και αγελαδινό γάλα από τα ζωντανά μεγάλωσαν. Αν υπήρχε αυτός ο κίνδυνος θα ήταν όλοι νεφροπαθείς...
Θα χαρώ να λάβω την απάντησή σας.

Ομολογώ ότι το έστειλε πριν από αρκετό καιρό. Δεν ήξερα πώς ακριβώς να απαντήσω  για πολλούς λόγους:

1. Έχει ήδη λάβει τη γνώμη του προσωπικού της παιδιάτρου, οπότε επαγγελματικά έρχομαι σε δύσκολη θέση να αντικρούσω δημόσια τον συνάδελφο.

2. Είναι μια μαμά με πολλές «ανησυχίες» ως προς την ποιότητα των προϊόντων του εμπορίου, όσο και αν αυτά είναι πιστοποιημένα από επίσημους φορείς

3. Θεωρείται ότι το αγελαδινό και κατσικίσιο γάλα είναι καλό γιατί το έπιναν οι γονείς μας και δεν πάθαιναν τίποτε, παραβλέποντας την έννοια ότι σε δύσκολες συνθήκες επιβιώνουν πάντοτε οι ανθεκτικότεροι οργανισμοί.

Η ερώτηση ως προς το κατσικίσιο γάλα δεν με είχε απασχολήσει έως τώρα, δε μπορούσα να φανταστώ, παιδί της πόλης εγώ, ότι κάποιος θα αγοράσει δικό του ζωντανό για να έχει κυριολεκτικά φρέσκο γάλα. Ρώτησα όμως και έμαθα ότι είναι μια τάση που έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις και είναι ένα θέμα που πρέπει να αποσαφηνίσουμε και εμείς οι παιδίατροι των πόλεων.

Θα ξεκινήσω λοιπόν, με το πρακτικό θέμα της ερώτησης, το αν το κατσικίσιο γάλα είναι καλύτερο από το αγελαδινό, ως προς τη σύστασή του σε πρωτεΐνες και ηλεκτρολύτες.

Όπως φαίνεται από τον πίνακα, διατροφικά, το κατσικίσιο από το αγελαδινό γάλα δεν έχει ΚΑΜΙΑ διαφορά. Έχουν το ίδιο φορτίο σε πρωτεΐνη και σε νάτριο, κάλιο, ασβέστιο και φώσφορο (τριπλάσιο από το μητρικό γάλα!) και συνεπώς έχουν την ίδια επικινδυνότητα ως προς τα νεφρά. Γίνεται σαφής αναφορά ότι πρέπει να αποφεύγονται κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής. Πιο συγκεκριμένα, τονίζεται ότι κανένα μη τροποποιημένο γάλα από ζώα, είτε αγελαδινό, είτε κατσικίσιο, είτε από πρόβατο, δεν είναι κατάλληλο για παιδιά κάτω του ενός έτους, λόγω των διαφορετικών συγκεντρώσεων σε πρωτεΐνη και ηλεκτρολύτες.

Όσον αφορά στο κατσικίσιο γάλα, "η αποκλειστική διατροφή με κατσικίσιο γάλα μπορεί να προκαλέσει σημαντική νοσηρότητα και θνησιμότητα στα βρέφη, όπως ηλεκτρολυτικές διαταραχές, μεταβολική οξέωση και αλλεργία". Διάφορες πηγές στο διαδίκτυο υποστηρίζουν ότι το κατσικίσιο γάλα είναι λιγότερο αλλεργιογόνο από το αγελαδινό και ότι αποτελεί κατάλληλο υποκατάστατο για τα βρέφη με αλλεργία στο γάλα αγελάδος, ωστόσο δεν υπάρχει κανένα επιστημονικό στοιχείο να υποστηρίξει τέτοιες δηλώσεις. Αντίθετα, πολλές έρευνες έχουν αποδείξει ότι τα παιδιά που κάνουν αλλεργία στο γάλα αγελάδος, κάνουν και στο κατσικίσιο γάλα.

Επιπλέον, το κατσικίσιο γάλα έχει πολύ χαμηλή συγκέντρωση σε φυλλικό οξύ και βιταμίνη Β12 και τα βρέφη που πίνουν κατσικίσιο γάλα, ειδικά αν δεν τρώνε αρκετό κρέας,  μπορεί να κάνουν βαριά μεγαλοβλαστική αναιμία, που προκαλεί σοβαρή μη αναστρέψιμη νευρολογική βλάβη. (Από τις συστάσεις της παιδιατρικής εταιρείας της Αυστραλίας).

Η χημική σύσταση του γάλακτος είναι ίδια, είτε είναι του εμπορίου είτε από την προσωπική σας κατσικούλα.

Το μη παστεριωμένο γάλα επιπλέον έχει κινδύνους για λοιμώδη νοσήματα, όπως η βρουκέλλωση, η τοξοπλάσμωση και το κολοβακτηρίδιο E. coli O157:H7, που συνδέεται με το ουραιμικό-αιμολυτικό σύνδρομο στα παιδιά. Αυτά για το πρακτικό του θέματος.

Για το θεωρητικό του θέματος:

Υπάρχουν άνθρωποι που είναι πολύ ανθεκτικοί. Έχουν πολύ καλά γονίδια. Υπάρχουν παιδιά που τρώνε σκουπίδια, που μεγαλώνουν στη βρωμιά, που το έντερό τους αλέθει και πέτρες. Είναι τα παιδιά των παιδιών που επιβίωναν πριν από 50 χρόνια, είναι τα τρία από τα δώδεκα μωρά που γεννούσε κάθε μάνα, που φτάνανε σε αναπαραγωγική ηλικία για να μεταδώσουν τα γονίδιά τους.  Τα μωρά που δεν μπορούσαν να χωνέψουν το κατσικίσιο ή αγελαδινό γάλα, που είχαν αλλεργία στο γάλα αγελάδος, που είχαν ευαίσθητα νεφρά και κάνανε νεφρολιθιάσεις ή νεφρική ανεπάρκεια, δε φτάνανε καν στη νηπιακή ηλικία. Ήταν τα αρρωστιάρικα μωρά που δεν μπορούσαν να φάνε, τα μικρά εκείνα που δεν έπαιρναν βάρος και σύντομα πέθαιναν. Οι γεννήσεις και οι θάνατοι των μικρών παιδιών ήταν τόσο συνηθισμένο φαινόμενο στην εποχή των γιαγιάδων μας και των γονιών μας, που κανείς δεν πολυασχολιόταν -άλλωστε στην μεταπολεμική Ελλάδα, πού λεφτά για γιατρούς και εξετάσεις...

Σήμερα όμως, με τα μέσα και τις γνώσεις που κατέχουν οι παιδίατροι και την υπογεννητικότητα, κάθε γέννηση, όσο δύσκολη και αν είναι, όσο προβληματική, είναι εξαιρετικά πολύτιμη. Δεν έχει σημασία για τον κάθε γονιό αν το παιδί του δεν γεννήθηκε ανθεκτικό. Ο παιδίατρος οφείλει να το ανιχνεύσει αυτό και να προστατέψει το κάθε παιδί. Και όταν ξέρουμε πλέον ότι μια πρακτική ΜΠΟΡΕΙ να βλάψει 2 ή 3 στα 10 μωρά, την αποφεύγουμε. Όταν λοιπόν ο παιδίατρος ενημερώνει ότι το φρέσκο, μη τροποποιημένο, αγελαδινό γάλα επιβαρύνει τα βρεφικά νεφρά, δεν εννοεί ότι ΟΛΑ τα βρέφη θα κάνουν νεφροπάθεια.

Για φανταστείτε όμως να πάθει κάτι ένα βρέφος, γιατί ο παιδίατρός του δεν έχει ενημερώσει τους γονείς και αυτό έχει ευαίσθητα νεφρά. Φανταστείτε να σας απαντήσει : «Ε, το δικός σας παιδί δεν είναι και πολύ ανθεκτικό, δεν έχει και τόσο καλά γονίδια…».

Η παιδιατρική είναι η επιστήμη της ΠΡΟΛΗΨΗΣ πρωτίστως. Προσέχουμε τα δικά σας παιδιά να μην πάθουν τίποτε. Δεν είναι δουλειά μας να ανιχνεύσουμε ποια είναι τα πιο ανθεκτικά. Δουλειά μας είναι να προστατεύσουμε τα πιο ευαίσθητα παιδιά! Τα άλλα δε μας χρειάζονται έτσι κι αλλιώς!

Για μελετηρές μαμάδες:

http://www.eatforhealth.gov.au/guidelines

Basnet S, Schneider M, Gazit A, Mander G, Doctor A. Fresh goat’s milk for infants: myths and realities—a review. Pediatrics 2010;125(4):e973–7.

Hendriksz CJ, Walter JH. Feeding infants with undiluted goat’s milk can mimic tyrosinaemia type 1. Acta Paediatr 2004;93(4):552–3.

Ziegler DS, Russell SJ, Rozenberg G, James CA, Trahair TN, O’Brien TA.  Goats΄ milk quackery. Journal of Paediatrics and Child Health 2005;41(11):569–71.

Για οποιαδήποτε απορία έχετε ή αν θέλετε την συμβουλή μου για κάποιο θέμα που σας απασχολεί, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου χρησιμοποιώντας τη φόρμα σχολίων ακριβώς κάτω από τα άρθρα μου. Θα ήταν χαρά μου να σας βοηθήσω να λύσετε προβλήματα και απορίες.  Σε περίπτωση που θέλετε να έχετε μια προσωπική επικοινωνία μαζί μου, περιμένω τα e-mails σας στη διεύθυνση:  lazopoulounatalia@gmail.com