Εγκυμοσύνη στα 40+, είναι μια διαφορετική εγκυμοσύνη;

Ολοένα και πιο αργά στη ζωή τους αποφασίζουν οι γυναίκες να αποκτήσουν παιδί. Είτε γιατί δεν επιθυμούν να παντρευτούν σε νεαρή ηλικία, είτε γιατί προτάσσουν τις σπουδές και την καριέρα, είτε γιατί δεν μπορούν να τεκνοποιήσουν και καταφεύγουν σε μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

Υπάρχει σαφώς μια μετατόπιση των κυήσεων σε μεγαλύτερες ηλικίες κατά τα τελευταία 10-15 χρόνια.

«Ενώ οι εγκυμοσύνες στην ηλικία των 35-40 χρόνων αποτελούσαν το 2,5% όλων των κυήσεων, σήμερα αποτελούν το 10-20%. Ο μέσος όρος ηλικίας των γυναικών που υποβάλλονται σε εξωσωματική γονιμοποίηση είναι τα 38 χρόνια και υπάρχουν βέβαια και αρκετές γυναίκες πάνω από τα 40».

Το ηλικιακό όριο

Το χρονικό όριο που έχει ορίσει η φύση για να μείνει μια γυναίκα έγκυος είναι η ηλικία της εμμηνόπαυσης, δηλαδή περίπου τα 50 χρόνια για τον δυτικό κόσμο. Αυτή την ηλικία θέτει ως όριο και η ελληνική νομοθεσία για τις γυναίκες που υποβάλλονται σε εξωσωματική γονιμοποίηση. Πάντως, οι επιστήμονες τονίζουν ότι η καλύτερη ηλικία για να αποκτήσει μια γυναίκα παιδί είναι τα 20-30 χρόνια.

Μια εγκυμοσύνη στην ηλικία των 40,συνεπάγεται πιο συχνές και σοβαρές επιπλοκές και μεγαλύτερη περιγεννητική θνησιμότητα μητέρας και παιδιού (από την 28η εβδομάδα έως και μία εβδομάδα μετά τον τοκετό). Οι έγκυοι σε προχωρημένη ηλικία θα πρέπει να παρακολουθούνται συχνότερα από τον γιατρό τους σε σχέση με τις νεώτερες και θα πρέπει οπωσδήποτε να ελέγχουν το έμβρυο για τυχόν χρωμοσωμιακές ανωμαλίες.

Σήμερα, που διαθέτουμε νέες προγεννητικές εξετάσεις, όπως η εξέταση αυχενικής διαφάνειας, οι οποίες περιορίζουν τις πιθανότητες χρωμοσωμιακών ανωμαλιών, η αμνιοπαρακέντηση δεν είναι υποχρεωτική σε όλες τις εγκύους μετά τα 35 τους χρόνια.Εάν οι πιθανότητες βρεθούν αυξημένες, συνιστούμε στη γυναίκα να κάνει κυρίως λήψη τροφοβλάστης (κατά την οποία τρυπάμε τον πλακούντα και παίρνουμε για εξέταση χοριακές λάχνες) ή αμνιοπαρακέντηση (κατά την οποία τρυπάμε τον αμνιακό σάκο και παίρνουμε αμνιακό υγρό). Η αμνιοπαρακέντηση ενέχει κίνδυνο 1% για αποβολή του εμβρύου, ενώ η λήψη τροφοβλάστης κάπως περισσότερο..

Οι ίδιες διατροφικές οδηγίες που ισχύουν για τις νεώτερες εγκύους- υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή και κατανομή των θερμίδων σε πολλά γεύματα- ισχύουν και για τις μεγαλύτερες. Δεν επιτρέπεται να πάρει η έγκυος πάνω από 10 κιλά καθ΄ όλη τη διάρκεια της κύησης. Βιταμίνες, σίδηρος ή άλλα συμπληρώματα δίδονται από τον γιατρό ανάλογα με τα ευρήματα των αιματολογικών εξετάσεων.

Ο τοκετός

Ο τοκετός στις σαραντάρες εγκύους συνήθως γίνεται- για μεγαλύτερη ασφάλεια- με καισαρική τομή, ιδιαίτερα εάν είναι πρωτότοκες,χωρις αυτό να είναι παντα απαριατητο. Η επέμβαση γίνεται στην 37η-38η εβδομάδα. Στην Ελλάδα, η συχνότητα των καισαρικών σε εγκύους κάτω των 35 χρόνων υπολογίζεται σε 30%, ενώ σε μεγαλύτερες γυναίκες περίπου 80%.

Τα παιδιά που γεννιούνται από γυναίκες ηλικίας άνω των 35 χρόνων δεν έχουν μεγαλύτερα ποσοστά συγγενών ανωμαλιών σε σχέση με εκείνα που γεννιούνται από νεώτερες γυναίκες.Έχει διαπιστωθεί, όμως, από στατιστικά δεδομένα ότι τα παιδιά που γεννιούνται με εξωσωματική γονιμοποίηση- και με τον τρόπο αυτό μένουν συνήθως έγκυοι οι γυναίκες γύρω στα 40- έχουν λίγο αυξημένες πιθανότητες σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό να γεννηθούν με συγγενείς ανωμαλίες, χωρίς να γνωρίζουμε γιατί. Αυτό είναι συχνότερο στη μέθοδο της μικρογονιμοποίησης.

Οι αντενδείξεις

Πότε μια γυναίκα δεν επιτρέπεται να μείνει έγκυος στην ηλικία των 40 χρόνων; Δεν υπάρχουν απόλυτες αντενδείξεις.Εάν έχει εμφανιστεί ένα νόσημα φθοράς (όπως μια καρδιακή νόσος), που θα επιβαρυνθεί με την εγκυμοσύνη, θα πρέπει να συζητηθεί το θέμα με τον ειδικό γιατρό και τον γυναικολόγο. Εάν η γυναίκα έχει περάσει έναν καρκίνο, η απόφαση θα εξαρτηθεί από το είδος του καρκίνου, τον χρόνο που έχει περάσει από την ίαση ή την ύφεση της νόσου, τον τύπο της θεραπείας που έγινε κ.ά. Στα ανοσολογικά νοσήματα (νόσους κολλαγόνου, ερυθηματώδης λύκος, ρευματοειδής αρθρίτιδα κ.ά.) η εγκυμοσύνη δεν πρέπει να επιχειρηθεί σε φάση έξαρσης της νόσου.

Τα παρακατω ισχυουν για ολες τις κυησεις

• Να κάνετε οπωσδήποτε προγεννητικό έλεγχο
• Να μην αμελείτε τη συχνή επίσκεψη στον γυναικολόγο σας
• Να μετράτε τακτικά την αρτηριακή σας πίεση
• Να αποφεύγετε την κόπωση
• Να αναφέρετε αμέσως στον γιατρό σας οποιαδήποτε ενόχληση

Αυξημενα προβληματα

ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΚΥΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕΚΛΑΜΨΙΑ. Είναι 2 έως 3 φορές συχνότερες από ό,τι σε νεώτερες ηλικίες. Παρουσιάζονται μετά την 20ή εβδομάδα της κύησης και μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή μητέρας και εμβρύου.

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ. Παρουσιάζεται σε περίπου διπλάσια συχνότητα σε σχέση με νεώτερες ηλικίες. Προκαλεί υπέρβαρο έμβρυο, διαταραχή της ρύθμισης του σακχάρου του κ.ά.

ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΕΣ (λόγω π.χ. προδρομικού πλακούντα ή πρόωρης αποκόλλησης πλακούντα). Διαταράσσουν την οξυγόνωση του εμβρύου.

ΠΡΟΩΡΟΙ ΤΟΚΕΤΟΙ. Είναι 4 φορές συχνότεροι σε σύγκριση με νεώτερες ηλικίες. Μπορεί να προκαλέσουν σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας στο νεογνό και νοσηλεία στη μονάδα εντατικής νοσηλείας ή και θάνατο.

ΑΠΟΒΟΛΕΣ. Φθάνουν το 50% των κυήσεων μετά την ηλικία των 35, ενώ το 10-15% σε νεώτερες ηλικίες. 

ΧΡΩΜΟΣΩΜΙΚΕΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ. Οι πιθανότητες αυξάνονται από 1 στις 500 στην ηλικία των 25 χρόνων, σε 1 στις 200 στην ηλικία των 35, 1 στις 60 στην ηλικία των 40, 1 στις 20 στην ηλικία των 45 και 1 στις 5 στην ηλικία των 50 ετών. Ειδικά για το σύνδρομο Ντάουν, οι πιθανότητες αυξάνονται από 1 στα 1.000 στην ηλικία των 25, σε 1 στις 380 στην ηλικία των 35, σε 1 στις περίπου 110 στην ηλικία των 40 και σε 1 στις περίπου 30 στην ηλικία των 45 ετών.

Οι απαραίτητες εξετάσεις

Πριν

Να κάνουν εξετάσεις (κυρίως αιματολογικές) για την υγεία του οργανισμού τους. Εάν βρεθεί κάποιο πρόβλημα (π.χ. στη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα ή της καρδιάς, αυξημένη πίεση κ.λπ.), θα πρέπει να το αντιμετωπίσουν και να το ρυθμίσουν άμεσα, σε συνεργασία με τους ειδικούς γιατρούς.

Κατά την Κύηση

1. Να δώσει η γυναίκα λεπτομερές ιστορικό υγείας στον γιατρό της.
2. Να κάνει υπερηχογραφική εξέταση αυχενικής διαφάνειας και ρινικού οστού του εμβρύου κατά τη 12η εβδομάδα.
3. Να κάνει αιματολογικές εξετάσεις για τους βιοχημικούς δείκτες (χοριακή γοναδοτροπίνη, ΡΑΡΡ) που έχουν σχέση με χρωμοσωμικές ανωμαλίες. Εάν ο συνδυασμός αυτών των αποτελεσμάτων (σε ειδικό ηλεκτρονικό πρόγραμμα) δείξει ότι το έμβρυο έχει αυξημένες πιθανότητες για χρωμοσωμική ανωμαλία, συνιστάται λήψη τροφοβλάστης (χοριακών λαχνών) κατά την 11η14η εβδομάδα ή αμνιοπαρακέντηση κατά την 16η-18η εβδομάδα.
4. Να παρακολουθείται από τον γυναικολόγο της με υπερηχογραφικό και εργαστηριακό έλεγχο κάθε 3 εβδομάδες έως την 30ή-32η εβδομάδα, κάθε 2 εβδομάδες έως την 36η εβδομάδα και κάθε εβδομάδα έως τον τοκετό.
5. Να κάνει καμπύλη σακχάρου (και όχι απλή μέτρηση σακχάρου νηστείας) κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης και μετά κατά την 28η-32η εβδομάδα.
6. Να κάνει μέτρηση αρτηριακής πίεσης σε κάθε επίσκεψη στον γυναικολόγο της.
7. Εάν έχει κάποια παθολογική κατάσταση (π.χ. υπέρταση ή διαβήτη κύησης), η ιατρική παρακολούθηση να είναι ακόμα πιο συχνή.

Γενικά μια εγκυμοσύνη σε σχετικά μεγάλη ηλικία,δεν πρέπει να είναι αποτρεπτική,αντίθετα θα πρέπει να στηρίζουμε τις γυναίκες που δεν είχαν για κάποιο λόγο αποκτήσει μωράκι νωρίτερα, να προσπαθήσουν, αρκεί να παρακολουθούνται στενά, ίσως και στενότερα από τις νεότερες και πλέον τα αποτελέσματα είναι περισσότερο από θετικά!