Πώς μιλάμε στο παιδί για τον ρατσισμό
Ρατσισμός είναι ακόμη και όταν κάνουμε διακρίσεις σε άτομα διαφορετικά από εμάς, όπως π.χ. σε υπέρβαρα άτομα, σε άτομα με κινητικές δυσκολίες, με ψυχικές παθήσεις, σε διαζευγμένα άτομα… Όπως καταλαβαίνουμε λοιπόν, ο καθένας από εμάς μπορεί να έχει φερθεί ρατσιστικά έστω και χωρίς να το θέλει…
Τι κάνουμε όμως όσον αφορά το παιδί μας; Πως μπορούμε να το ευαισθητοποιήσουμε σε ένα θέμα τόσο δύσκολο αλλά και σύγχρονο; Πόσο σημαντικό είναι να εξοικειωθούν τα παιδιά σας από την μικρή τους ηλικία;
Τα παιδιά είναι αυθόρμητα, είναι ειλικρινή, περίεργα. Μάλιστα, όσο μικρότερα είναι σε ηλικία τόσο πιο δύσκολο είναι να ελέγξουμε τη συμπεριφορά και τις αντιδράσεις τους. Για παράδειγμα, μπορεί ένα παιδί να δει μία παχουλή γυναίκα και να φωνάξει δυνατά: "Μαμά, κοίτα αυτήν την χοντρή κυρία". Ή μεγαλώνοντας, να εκφράσει τη δυσαρέσκειά του ή την ενόχλησή του στο να κάνει παρέα με ένα παιδί που είναι διαφορετικής εθνικότητας ή να μοιραστεί το ίδιο θρανίο με κάποιο παιδί, που είναι έγχρωμο.
Ανάλογα με το πλαίσιο στο οποίο έχουν μεγαλώσει, όπως και με τις αξίες και τα ιδανικά που τους έχουν δώσει οι γονείς τους, θα αναπτύξουν και τον ανάλογο τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς. Αν λοιπόν ο γονιός φροντίσει να μάθει στο παιδί του ότι η διαφορετικότητα είναι αποδεκτή και δεν θα έπρεπε να την φοβάται, τότε θα είναι πιο εύκολο για το ίδιο να υιοθετήσει μεγαλώνοντας θετική στάση απέναντι στους συνανθρώπους του.
Η κουβεντούλα αυτή μπορεί να ξεκινήσει από την προσχολική ηλικία, θίγοντας με απλά λογάκια που το παιδί μας καταλαβαίνει ότι δεν είμαστε όλοι οι άνθρωποι ίδιοι, διαφέρουμε, όπως διαφέρουμε στο ύψος, στο χρώμα των μαλλιών αλλά και του δέρματος, στο βάρος…, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όποιος είναι πιο ψηλός ή πιο όμορφος ή πιο αδύνατος ότι είναι και πιο έξυπνος ή πιο καλός ή… Φέρνουμε δηλαδή παραδείγματα για να μπορέσει το μικρό παιδί μας να κατανοήσει αυτό που του λέμε μέσα από την καθημερινότητά του. Σημαντικό είναι επίσης να του εμφυσήσουμε τον σεβασμό προς κάθε άνθρωπο, ανεξάρτητα από την καταγωγή του, την εθνικότητά του, το χρώμα του, την θρησκεία του, την οικονομική ή οικογενειακή του κατάσταση, την εμφάνισή του ή τη σεξουαλική του προτίμηση.
Ας μην ξεχνάμε πως οι ίδιοι οι γονείς αποτελούν με τη στάση τους πρότυπο μίμησης για τα παιδιά τους. Αν οι ίδιοι οι γονείς είναι για παράδειγμα, ξενοφοβικοί ή μιλούν άσχημα και επικριτικά για τους μετανάστες, τότε και τα παιδιά το πιο πιθανόν είναι να ενστερνιστούν τις ιδέες και τις απόψεις τους και να συμπεριφερθούν και αυτά με τον ίδιο τρόπο.
Μαρίνα Μόσχα, Ψυχοθεραπεύτρια - Συνεργάτης του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας
