Προεκλαμψία: Συμπτώματα, τρόποι αντιμετώπισης

Η προεκλαμψια εμφανίζεται πιο συχνά μετά την 37η εβδομάδα της κύησης, αλλά μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή κατά το δεύτερο ήμισυ της εγκυμοσύνης, ακόμη και την ώρα του τοκετού ή και λίγο μετά, συνήθως τις πρώτες 48 ώρες.

Η προεκλαμψια μπορεί να είναι ήπιας ή σοβαρής μορφής και να εξελιχθεί αργά ή γρήγορα. Ο γιατρός εξετάζει την έγκυο σε κάθε της επίσκεψη παίρνοντας την πίεσή της και ελέγχοντας τα ούρα για πρωτεΐνη.

Προεκλαμψία: Πως επηρεάζει την υγεία της μητέρας και του μωρού της;

Όσο πιο σοβαρή είναι η προεκλαμψια και όσο πιο νωρίς εμφανιστεί, τόσο αυξάνονται οι κίνδυνοι για την μητέρα και το μωρό. Οι περισσότερες γυναίκες που εμφανίζουν προεκλαμψία κοντά στο τέλος της εγκυμοσύνης τους, πηγαίνουν πολύ καλά και αυτές και τα μωρά τους, με την κατάλληλη φροντίδα.

Όταν όμως η προεκλαμψια είναι σοβαρή, μπορεί να επηρεάσει πολλά όργανα και να προκαλέσει σοβαρά, ακόμη και απειλητικά για τη ζωή, προβλήματα. Στις περιπτώσεις αυτές ο γιατρός συνιστά να προκληθεί ο τοκετός νωρίτερα.

Η προεκλαμψια προκαλεί τα αιμοφόρα αγγεία να συστέλλονται, με αποτέλεσμα την υψηλή πίεση του αίματος και τη μειωμένη ροή του στα όργανα, όπως το ήπαρ, τα νεφρά και τον εγκέφαλο.

Όταν ρέει λιγότερο αίμα στη μήτρα, αυτό σημαίνει προβλήματα για το μωρό, όπως η κακή ανάπτυξη, μειωμένο αμνιακό υγρό και αποκόλληση του πλακούντα. Επίσης ο πρόωρος τοκετός μπορεί να επηρεάσει την υγεία του μωρού.

Οι αλλαγές που προκαλεί η προεκλαμψια στα αιμοφόρα αγγεία, μπορεί να προκαλέσουν διαρροή πρωτεΐνης από το αίμα στα ούρα. Και ενώ ένα μικρό ποσό είναι φυσιολογικό, η μεγαλύτερη ποσότητα πολύ πιθανόν σηματοδοτεί πρόβλημα.

Προεκλαμψία και εκλαμψία: Ποιες οι διαφορές;

Σπάνια, η προεκλαμψία μπορεί να οδηγήσει σε επιληπτικές κρίσεις, μία κατάσταση που ονομάζεται εκλαμψία. Το γεγονός αυτό έχει πολύ σοβαρές συνέπειες για τη μητέρα και το μωρό.

Συμπτώματα όπως σοβαρός και επίμονος πονοκέφαλος, διαταραχές της όρασης, (θολή όραση, κηλίδες, ή ευαισθησία στο φως), διανοητική σύγχυση, ή έντονος πόνος στην άνω κοιλιακή χώρα, προηγούνται της επιληπτικής κρίσης. Όμως μπορούν να συμβούν και χωρίς προειδοποίηση. Γι’ αυτό στις εγκύους που πάσχουν από προεκλαμψία χορηγείται θειικό μαγνήσιο, φάρμακο κατά των επιληπτικών κρίσεων.

Συμπτώματα προεκλαμψίας

Η προεκλαμψία μπορεί να συμβεί πράγματι πολύ ξαφνικά, έτσι είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε τα συμπτώματα της προεκλαμψίας.

Καλέστε αμέσως τον γιατρό σας αν παρατηρήσατε πρήξιμο στο πρόσωπο ή γύρω από τα μάτια, όπως επίσης αρκετό πρήξιμο στα χέρια και στα πόδια ή στους αστραγάλους. Αυτό συμβαίνει από την κατακράτηση νερού, που μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του βάρους.

Ενημερώστε το γιατρό σας αν παίρνετε περισσότερα από 1.5 κιλό την εβδομάδα. Σημειώστε βέβαια, ότι όλες οι γυναίκες με προεκλαμψία δεν έχουν πρησμένα χέρια και πόδια, ή αύξηση του βάρους τους, όπως επίσης όλες οι γυναίκες που παχαίνουν ή έχουν πρησμένα χέρια και πόδια δεν έχουν προεκλαμψία.

Μερικά από τα πρώτα συμπτώματα προεκλαμψίας είναι τα εξής:

• Σοβαρό ή επίμονο πονοκέφαλο.
• Διαταραχές στην όραση, όπως θολότητα, διπλή όραση, βλέπετε κηλίδες, ευαισθησία στο φως, ή προσωρινή απώλεια της όρασης.
• Έντονος πόνος ή ευαισθησία στην άνω κοιλιακή χώρα.
• Ναυτία ή έμετο.

Τα συμπτώματα προεκλαμψίας μπορεί να διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα ή και να μην παρουσιαστούν καθόλου. Η αύξηση του βάρους και το πρήξιμο των ποδιών και των χεριών μπορεί να είναι φυσιολογικά στην περίοδο της εγκυμοσύνης. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό να μην χάνει καμία μέλλουσα μητέρα το τακτικό της ραντεβού με τον γυναικολόγο. Μόνον έτσι θα είναι σίγουρη για την κατάσταση της υγείας της και του μωρού της.

Προεκλαμψία και διάγνωση.

Η αύξηση της αρτηριακής πίεσης και ο εντοπισμός πρωτεΐνης στα ούρα δηλώνουν την ύπαρξη προεκλαμψίας. Ακόμη και αν δεν υπάρχει πρωτεΐνη στα ούρα, η αυξημένη αρτηριακή πίεση θα οδηγήσει τον γιατρό σας να σας κάνει περισσότερες εξετάσεις.

Τι προκαλεί την προεκλαμψία;

Η επιστήμη έχει προχωρήσει πολύ τις τελευταίες δεκαετίες αλλά υπάρχουν ακόμη πολλές αναπάντητες ερωτήσεις.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι πολλές περιπτώσεις προεκλαμψίας, αρχίζουν νωρίς χωρίς συμπτώματα, και αυτό σχετίζεται με την μειωμένη ροή αίματος στον πλακούντα. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν ο πλακούντας δεν «τοποθετηθεί» σωστά στην μήτρα, και οι αρτηρίες στην περιοχή αυτή δεν διαστέλλονται όπως θα έπρεπε, έτσι έρχεται λιγότερο αίμα στον πλακούντα. Επίσης ο διαβήτης και η χρόνια υπέρταση προκαλούν μειωμένη ροή αίματος στον πλακούντα.

Υπάρχουν ενδείξεις ότι η μειωμένη ροή αίματος στον πλακούντα μπορεί να προκαλέσει την απελευθέρωση πρωτεΐνης του πλακούντα στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτό προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, οίδημα, πρωτεΐνη στα ούρα κλπ.

Γιατί όλα αυτά συμβαίνουν σε ορισμένες γυναίκες και όχι σε όλες είναι κάτι που δεν έχει εξακριβωθεί ακόμη. Η γενετική, η διατροφή και ο τρόπος που αντιδρά το ανοσοποιητικό σύστημα στην εγκυμοσύνη, είναι μερικοί παράγοντες που ίσως παίζουν ρόλο.

Προεκλαμψία και υψηλή πίεση: Κυρίαρχος παράγοντας κινδύνου;

Ναι. Αν έχετε υπέρταση πριν τη σύλληψη και στους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης υπάρχει κίνδυνος προεκλαμψίας. Ο γιατρός θα σας παρακολουθεί στενά για να είναι βέβαιος ότι η πίεσή σας παραμένει υπό έλεγχο και ότι το μωρό σας αναπτύσσεται κανονικά.

Τι άλλο με βάζει σε υψηλό κίνδυνο για προεκλαμψία;

Η προεκλαμψια συμβαίνει πιο συχνά στην πρώτη εγκυμοσυνη. Και αν αυτό συμβεί, είναι πολύ πιθανόν να επαναληφθεί και στις άλλες εγκυμοσύνες. Εάν δε συμβεί πριν από την 30η εβδομάδα της κύησης είναι 40% πιθανόν να εμφανιστεί και στην επόμενη εγκυμοσυνη.

Άλλοι παράγοντες κινδύνου προεκλαμψίας:

• Χρόνια υπέρταση.
• Διαταραχές στην πήξη του αίματος, διαβήτης, νεφρική νόσος, ή αυτοάνοση ασθένεια όπως ο λύκος.
• Στενός συγγενής, όπως η μητέρα, η γιαγιά, η αδελφή ή θεία που είχαν προεκλαμψια.
• Παχύσαρκη, με δείκτη μάζας σώματος πάνω από 30.
• Όταν κυοφορείται δίδυμα ή περισσότερα μωράκια.
• Ηλικία κάτω των 20 ή πάνω από 40.