Όταν ο παΤΕΡΑΣ είναι απών...
Από τις πρώτες κιόλας μέρες ο Νικόλας παρουσίασε μια ανησυχητική συμπεριφορά, εντός και εκτός της τάξης. Μονίμως εναντιωνόταν ή αρνιόταν να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις και τους κανόνες των δασκάλων και ταυτόχρονα έδειχνε να περιφρονεί τους πάντες και να αδιαφορεί παντελώς γι’ αυτό που του έλεγαν. Πολύ συχνά, όταν του απευθύναμε το λόγο δεν έμπαινε καν στη διαδικασία να μας κοιτάξει.
Η πρώτη μου εκτίμηση ήταν ότι ο Νικόλας έβγαζε μια αντίδραση στο νέο σχολείο, η οποία έπρεπε να γίνει σεβαστή και να δοθεί στο παιδί χρόνος, προκειμένου να προσαρμοστεί και να νιώσει οικεία στο καινούριο σχολικό περιβάλλον. Δεν είναι λίγες οι φορές κατά τις οποίες τα παιδιά που αλλάζουν σχολικό περιβάλλον, φοβούμενα ότι θα απορριφτούν και επιδιώκοντας να γίνουν αποδεκτά, εμφανίζουν τελικά προβληματικές συμπεριφορές, πιστεύοντας ότι έτσι είναι προστατευμένα. Δεν είναι τίποτα παραπάνω δηλαδή από μία άμυνα, η οποία εξαφανίζεται σταδιακά όταν το παιδί αισθανθεί ότι ανήκει στο νέο του περιβάλλον και ότι δε χρειάζεται να αποδείξει κάτι.
Πράγματι, η δασκάλα του παιδιού σεβάστηκε απόλυτα τη νέα αυτή κατάσταση στην οποία βρισκόταν ο Νικόλας, δείχνοντας απεριόριστη υπομονή και επιείκεια. Παρόλο που ερχόταν μονίμως αδιάβαστος, ενοχλούσε τους διπλανούς του με θορύβους, πειράγματα και μορφασμούς την ώρα του μαθήματος και έβγαινε από την τάξη όποτε ήθελε χωρίς την άδεια της δασκάλας, εκείνη του έδινε πρωτοβουλίες, τον παρότρυνε να συμμετάσχει και τον επιβράβευε όταν κατάφερνε να συμμορφωθεί σε κάποιον κανόνα.
Δυστυχώς, τα πράγματα άρχισαν να παίρνουν άλλη τροπή όταν επικοινώνησα με το σχολείο από το οποίο μας είχε έρθει ο Νικόλας. Οι ελάχιστες πληροφορίες που κατάφερα να αντλήσω, ήταν αρκετές για να υποψιαστώ ορισμένα πράγματα. Ο Νικόλας είχε αλλάξει συνολικά τέσσερα σχολεία, γεγονός που σήμαινε ότι κάθε τάξη του δημοτικού την είχε κάνει και σε διαφορετικό σχολείο. Το στοιχείο αυτό, με οδήγησε να πιστεύω ότι η προβληματική συμπεριφορά που παρουσίαζε καθημερινά δεν επρόκειτο για μια απλή προσαρμογή, αλλά ίσως για μια λανθασμένα δομημένη εννιάχρονη προσωπικότητα. Το πρόβλημα τελικά έμοιαζε να είναι βαθύτερο…
Τις επόμενες μέρες, η συμπεριφορά του Νικόλα βρήκε ως αποδέκτη τα υπόλοιπα παιδιά, παραβιάζοντας βασικά τους δικαιώματα. Άρχισε να τα προκαλεί, χρησιμοποιώντας ειρωνική και άσχημη γλώσσα, να τους κάνει απρεπείς χειρονομίες, να τα κατηγορεί για δικά του λάθη ή δική του συμπεριφορά, να τα εκφοβίζει, να τα απειλεί και κυρίως να δείχνει ότι το απολαμβάνει. Το αποκορύφωμα ήρθε όταν χτύπησε τη συνοδό του σχολικού λεωφορείου κι ενώ πήγαμε να παρέμβουμε η απάντηση ήταν: «Ο πατέρας μου πληρώνει εδώ, άρα κάνω ό, τι θέλω!». Σε αυτό το σημείο θέλω να σας επισημάνω ότι ο Νικόλας, γενικότερα μιλούσε πολύ συχνά για τον πατέρα του. Δυστυχώς όμως, αυτό που συνήθιζε να λέει, ήταν ότι είναι αστυνομικός και ότι θα έρθει να μας σκοτώσει όλους!
Μετά και από αυτό το βίαιο περιστατικό, ήρθε η ώρα να καλέσω τη μητέρα του. Στη συζήτηση μαζί της, μου δόθηκαν και όλες οι απαντήσεις που ζητούσα. Ο Νικόλας έκρυβε ένα βαρύ οικογενειακό ιστορικό. Προς μεγάλη μου έκπληξη, έμαθα ότι πατέρας ΔΕΝ υπήρχε. Τους είχε εγκαταλείψει εδώ και πολλά χρόνια. Πριν τους εγκαταλείψει όμως, δε δίσταζε να κακοποιεί μητέρα και γιο σχεδόν καθημερινά. Η επικοινωνία μου με τη μητέρα ήταν πολύ δύσκολη, καθώς η ίδια είχε χάσει ένα μεγάλο ποσοστό της ακοής της, μετά από έντονο ξυλοδαρμό από τον πατέρα. Ο Νικόλας, είχε δει και είχε βιώσει έντονη βία απ’ τη μια, κάτι που εξηγούσε απόλυτα τη δική του επιθετική συμπεριφορά, ενώ απ’ την άλλη μεγάλωνε με μια μητέρα, η οποία ήταν πια ανήμπορη να του επιβάλλει το οποιοδήποτε όριο και να του επιβληθεί. Έτσι ο μικρός, πασχίζοντας να ταυτιστεί με το μόνο αντρικό πρότυπο που είχε στη ζωή του, τον πατέρα του, μιμούταν τη σαδιστική συμπεριφορά του, τόσο εντός σπιτιού, όσο και στο σχολείο. Ο πατέρας του είχε εμφανιστεί μια δυο φορές μέσα σ’ ολ’ αυτά τα χρόνια κι ενώ του υποσχόταν ότι θα μείνει, μετά τον εγκατέλειπε ξανά και ξανά. Αυτό, ο Νικόλας φαινόταν να μην το έχει αποδεχτεί, καθώς τον περίμενε να ξαναφανεί και έτσι αιτιολογείται και η ανάγκη του να τον αναφέρει συνέχεια, σα να βρισκόταν καθημερινά στη ζωή του.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς προσπαθήσαμε από την πλευρά μας να σταθούμε (όσο μας το επέτρεπαν οι συνθήκες) στο πλάι τόσο του παιδιού όσο και της μητέρας του. Παρ’ ολ’ αυτά, πρόκειται για ένα βαρύτατο οικογενειακό ζήτημα, το οποίο δεν αντιμετωπίζεται τόσο απλά και γρήγορα στα πλαίσια ενός σχολικού περιβάλλοντος. Τέτοια προβλήματα είναι που οδηγούν σε βαθιά ριζωμένες συμπεριφορές, οι οποίες για να αντιμετωπιστούν απαιτείται μακροχρόνια υποστήριξη και ψυχοθεραπεία. Δυστυχώς ο Νικόλας δεν κατάφερε να εγκλιματιστεί και φέτος πήγε και πάλι σε καινούριο σχολείο…
Αυτό λοιπόν το παιδί με την τόσο παραπτωματική συμπεριφορά, αυτό το τόσο «αντιπαθητικό» παιδί, δεν ήταν παρά ένα άκρως κακοποιημένο και πληγωμένο πλάσμα, το οποίο δεν είχε νιώσει ποτέ την αγάπη που του άξιζε. Δεν είχε νιώσει κυρίως την αγάπη του πατέρα, ενός τόσο σημαντικού προτύπου σ’ αυτά τα τόσο καθοριστικά χρόνια της ζωής του…
Στο επόμενο μου άρθρο θα σας αναπτύξω πόσο σημαντικό ρόλο παίζει ο πατέρας στη ζωή του παιδιού και πόσο καθοριστική είναι η παρουσία του για τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του.
Για οποιαδήποτε απορία έχετε ή αν θέλετε την συμβουλή μου για κάποιο θέμα που σας απασχολεί, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου χρησιμοποιώντας τη φόρμα σχολίων ακριβώς κάτω από τα άρθρα μου. Θα ήταν χαρά μου να σας βοηθήσω να λύσετε προβλήματα που αντιμετωπίζετε μέσα στην οικογένειά σας. Σε περίπτωση που θέλετε να έχετε μια προσωπική επικοινωνία μαζί μου, περιμένω τα e-mails σας στη διεύθυνση: klairhseiradaki@gmail.com
