"Νομίζω ότι ο γιος μου έχει τικ...!"
"Καλημέρα! Είμαι μαμά ενός αγοριού έξι χρονών. Πρόκειται για ένα αγοράκι πολύ έξυπνο, ευδιάθετο και κοινωνικό. Παράλληλα είναι και πολύ ευαίσθητος. Φέτος, είμαστε στην Α΄ δημοτικού και τα πάμε πολύ καλά. Η δασκάλα του μου λέει ότι είναι πολύ συνεπής. Άριστος!!! Όλα πήγαιναν καλά, μέχρι το σημείο που ξεκίνησε εντελώς ξαφνικά κάποιες γκριμάτσες, κάτι σαν τικ. Πιο πολύ έκανε μια κίνηση σα να τον φαγουρίζει η μύτη του. Το παρατήρησα αλλά δεν έδωσα σημασία στην αρχή. Όταν είδα ότι συνέχιζε να τον ενοχλεί η μύτη του, σκέφτηκα μήπως είναι κάποια αλλεργία (καθώς έχω κι εγώ) κι έτσι απευθύνθηκα σε αλλεργιολόγο, ο οποίος δεν του βρήκε κάποια συγκεκριμένη αλλεργία σε κάτι. Έτσι πίστεψα ότι ήταν κάποια τυχαία κακή συνήθεια κι έτσι θα ξεχαστεί.
Όμως η κατάσταση χειροτέρεψε, όταν παρατήρησα ότι είχε αρχίσει να ανοιγοκλείνει γρήγορα τα μάτια του, σαν κάτι να τον ενοχλούσε. Τώρα, μου φαίνεται ότι το πρόσωπο του παιδιού έχει γεμίσει με συχνά τικ και έχω αρχίσει να πανικοβάλλομαι. Ωστόσο είναι κάτι που παρατήρησε και η μητέρα μου, η οποία δε σταματάει να τον «μαλώνει» και να του λέει να μην το κάνει. Δεν ξέρω καν αν το παιδάκι μου γνωρίζει τί του συμβαίνει.
Να σας πω ακόμα ότι πρόσφατα άλλαξε δασκάλα στο σχολείο του. Μήπως πιέστηκε πολύ με κάτι; Είναι κάτι περαστικό; Μήπως κάτι δεν έκανα σωστά εγώ σαν μητέρα; Αλήθεια, δεν ξέρω καθόλου πώς να το χειριστώ και νομίζω ότι έχει καταλάβει τον πανικό μου. Βοηθήστε με σας παρακαλώ. Πού μπορεί να οφείλεται και τι να κάνω για να περάσει;"
Προσπαθώντας να καθησυχάσω αυτή τη μαμά αλλά και να δώσω μια λύση στην αγωνία της, της έδωσα την παρακάτω απάντηση:
Πρώτα απ’όλα, όντως, αυτές οι νευρικές συσπάσεις που μου περιγράφετε, μοιάζουν όντως να είναι τικ. Τα τικ, μπορεί να περιλαμβάνουν επίσης απότομες κινήσεις του κεφαλιού, νευρικές κινήσεις των χεριών, ξερόβηχα και πολλά άλλα.
Για να σας καθησυχάσω, απ’ τη στιγμή που τα τικ δεν έχουν οργανική αιτία, στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν ψυχολογική προέλευση και το παιδί, δεν έχει επίγνωση αυτών, ούτε τα ελέγχει. Ευτυχώς, είναι λίγες οι περιπτώσεις που τα τικ της παιδικής ηλικίας εξελίσσονται σε χρόνια. Συνήθως, έρχονται και φεύγουν μετά από μερικούς μήνες χωρίς να αφήσουν κανένα ίχνος στο παιδί.
Τα τικ αποτελούν ενδείξεις εσωτερικής έντασης και άγχους. Επειδή ένα τικ μπορεί να σταματήσει για μερικές μέρες και μετά να ξαναεμφανιστεί, οι γονείς κάνουν το λάθος να πιστεύουν συχνά πως το παιδί έχει τη δυνατότητα να το ελέγχει. Έτσι, το πιέζουν και πολλές φορές το μαλώνουν, χειροτερεύοντας το πρόβλημα. Άρα, οποιαδήποτε επίπληξη από μέρους της γιαγιάς ή οποιουδήποτε άλλου, όχι μόνο δεν θεραπεύει τα τικ, αλλά ενδέχεται να τα επιδεινώσει με δύο τρόπους. Είτε προκαλώντας μεγαλύτερη ένταση στο παιδί, είτε τραβώντας την προσοχή του περίγυρου. Η επικέντρωση της προσοχής στα τικ του, μπορεί να κάνει το παιδί να νιώσει αμηχανία ή ντροπή για αυτήν την "παράξενη" και "κακιά" του συνήθεια. Επίσης, υπάρχει σοβαρότατο ενδεχόμενο, ακριβώς επειδή το πρόβλημα δεν έχει αντιμετωπιστεί στη ρίζα του, το παιδί παροδικά να μειώσει ή να εξαφανίσει το συγκεκριμένο τικ, όμως πολύ άμεσα αυτό να αντικατασταθεί από ένα άλλο. Η θεραπεία επομένως γι’ αυτές τις συνήθειες έντασης (τικ), βρίσκεται και πρέπει να έχει στόχο τις αιτίες που τις προκαλούν και ενισχύουν τα συμπτώματά τους. Αυτό, ενδέχεται να απαιτεί τη βοήθεια ειδικού.
Συχνές αιτίες των τικ
Μεγάλες αλλαγές στη ζωή και την καθημερινότητα του παιδιού, αποτελούν κατά κανόνα το έναυσμα για την εμφάνιση των τικ. Τέτοιες αλλαγές θα μπορούσαν να είναι το ξεκίνημα του σχολείου, ο αποχωρισμός του παιδιού από τη μητέρα που μπήκε στο νοσοκομείο, η διαμονή του παιδιού μακριά από τους γονείς φιλοξενούμενο σε φιλικό σπίτι, η γέννηση ενός αδελφού κ.ο.κ. Δεν είναι σπάνιο επίσης το φαινόμενο, τα παιδιά με τικ να έχουν γονείς ιδιαίτερα απαιτητικούς ή αυταρχικούς, που το τιμωρούν αυστηρά. Αν σκεφτείτε όμως ότι σίγουρα η αλλαγή της δασκάλας αποτελεί μία απ’ τις αιτίες, επίσης ότι η ηλικία των έξι ετών παρουσιάζει την υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης τικ, αλλά και το γεγονός ότι τα τικ είναι συνηθέστερα στα αγόρια απ’ ό, τι στα κορίτσια, τότε νομίζω μπορείτε να ηρεμήσετε και να κοιτάξετε το πρόβλημα στην ουσία του.
Το καλύτερο λοιπόν που έχετε να κάνετε, είναι πρώτα απ’ όλα να χαλαρώσετε, διότι το παιδί, ενδέχεται να αντιλαμβάνεται την αναστάτωσή σας και να επηρεάζεται αρνητικά. Έπειτα, μία ευαισθητοποιημένη εκ μέρους σας διερεύνηση της ανασφάλειας, των φόβων και των απογοητεύσεων που μπορεί να βιώνει το παιδί και τα οποία αποτελούν το υπόβαθρο αυτών των κακών συνηθειών, είναι αρκετή ώστε να μειωθούν τα συμπτώματα.
Να έχετε στο μυαλό σας ότι ο λογικός χειρισμός αυτών των προβλημάτων με τον καθησυχασμό και την κατανόηση του παιδιού, μπορεί να αποβούν σωτήρια.
ΠΗΓΗ: «Ψυχολογικά προβλήματα παιδικής ηλικίας», Martin Herbert, τ.1ος
Για οποιαδήποτε απορία έχετε ή αν θέλετε την συμβουλή μου για κάποιο θέμα που σας απασχολεί, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου χρησιμοποιώντας τη φόρμα σχολίων ακριβώς κάτω από τα άρθρα μου. Θα ήταν χαρά μου να σας βοηθήσω να λύσετε προβλήματα που αντιμετωπίζετε μέσα στην οικογένειά σας. Σε περίπτωση που θέλετε να έχετε μια προσωπική επικοινωνία μαζί μου, περιμένω τα e-mails σας στη διεύθυνση: klairhseiradaki@gmail.com
