Παιδικά καλλιστεία. Ποιές είναι οι ψυχολογικές επιπτώσεις;
Το εξώφυλλο γνωστού ξένου περιοδικού προκάλεσε την οργή γονέων για τη φωτογραφία ενός μικρού κοριτσιού, δέκα ετών, που το έδειχνε ξαπλωμένο με χρυσό φόρεμα, γόβες στιλέτο και πολύ βαρύ μακιγιάζ.
Η διαμάχη για τη σωστή ηλικία ενός μικρού μοντέλου και τη σέξι φωτογράφησή του καλά κρατεί. Ωστόσο τι γίνεται με την πραγματική ανησυχία του προγραμματισμού των μικρών κοριτσιών να είναι εξαιρετικά ανήσυχα και προβληματισμένα για την εξωτερική τους εμφάνιση, και την επίπτωση που αυτό προκαλεί στην ενήλικη εικόνα του σώματος και της διαταραγμένης διατροφής;
Η τηλεόραση έχει διανθιστεί με reality shows που δείχνουν μικροσκοπικές (σε ηλικία) βασίλισσες ομορφιάς στολισμένες, με ακριβά φορέματα, βαρύ μακιγιάζ και μακριά φουσκωτά μαλλιά. Τα καλλιστεία δεν είναι πια απλά τα όμορφα κορίτσια που ξέραμε κάποτε. Τώρα είναι μία βιομηχανία πολλών δισεκατομμυρίων. Και δεν είναι μόνο καλλιστεία ομορφιάς. Ένα show χορού, έδειξε κορίτσια 9 ετών να κάνουν πρόβες, φορώντας αποκαλυπτικό κουστούμι, μπούστο και κοντή φούστα, με καλσόν, χρυσό λαμπερό μακιγιάζ και φοβερά χτενισμένα μαλλιά. Πριν βγουν στη σκηνή ο χορογράφος απαίτησε να «ζωγραφίσουν κοιλιακούς». Οπλισμένες με σπρέι, οι μητέρες ευσυνείδητα «σκάλισαν» κοιλιακούς στη γυμνή κοιλιά των κοριτσιών, λίγο πριν αυτά εκτελέσουν ένα προκλητικό χορό που προκάλεσε ενθουσιασμό στο κοινό.
Πολλοί ειδικοί συμφωνούν ότι η συμμετοχή σε δραστηριότητες που επικεντρώνονται στη σωματική εμφάνιση σε νεαρή ηλικία, μπορεί να επηρεάσει την αυτοεκτίμηση ενός εφήβου ή ακόμη και ενηλίκου προσώπου και την εικόνα του σώματος. Πολλά προβλήματα έχουν παρουσιαστεί σε παιδιά που αποσύρονται από τη σκηνή στην εφηβεία τους και δεν ξέρουν πλέον «ποιος είναι». Ο αγώνας για την τελειότητα, την δίαιτα, τις διατροφικές διαταραχές και την εικόνα του σώματος πληρώνει το τίμημα του στην ενήλικη ζωή.
Βέβαια δεν είναι όλα τα νέα παιδιά, χορευτές ή ηθοποιοί, που θα έχουν πρόβλημα με το σώμα τους όταν μεγαλώσουν, αλλά αρκετά θα έχουν. Τα κορίτσια που έχουν έμμονες ιδέες για το πάχος, φαίνεται ότι το αυστηρά κριτικό περιβάλλον των μικρών χρόνων τους τα οδηγεί σε άσχημες υπερβολές.
Ο στόχος της φυσικής τελειότητας, το «σύνδρομο της πριγκίπισσας» όπως τους αρέσει να το αποκαλούν είναι ένα παραμύθι. Μη ρεαλιστικές προσδοκίες για να είναι ένα μικρό κορίτσι, αδύνατο, όμορφο και τέλειο βρίσκονται στο επίκεντρο ορισμένων ατόμων με διαταραγμένη συμπεριφορά διατροφής και συνεχή δυσαρέσκεια για το σώμα. Σύμφωνα με μία έρευνα που έγινε το 2005, έδειξε ότι τα παιδιά που είχαν διαγωνισθεί σε παιδικά καλλιστεία ομορφιάς, μεγαλώνοντας είχαν πολλά προβλήματα με την εικόνα του σώματός τους.
Διαιτολόγος, δηλώνει, ότι σύμφωνα με την εμπειρία της, πολλές νέες γυναίκες καλλιτέχνες, με διατροφικές διαταραχές είχαν εκπαιδευτεί σε νεαρή ηλικία να εκτιμούν τη φυσική τελειότητα, το λεπτό κορμί, και την ελκυστικότητα. Η απόδοση στο χορό ή στο θέατρο δεν είχε μεγάλη σημασία. Το κορμί ήταν αυτό που τους επέτρεπε να πάρουν ένα ρόλο. Το αντίθετο, δηλαδή η εμφάνιση που δεν ήταν τέλεια, τους οδηγούσε στην ανεργία.
Τα παιδικά καλλιστεία και τα κυκλώματα του χορού είναι ανταγωνιστικά, απαιτητικά και αγχωτικά. Παρακολουθήστε μία τέτοια παράσταση και θα καταλάβετε πως τα παιδιά βρίσκονται κάτω από τεράστια πίεση για να λειτουργήσουν άψογα. Δάκρια, ξέσπασμα και καυγάδες συχνά προκύπτουν μεταξύ των παιδιών, επειδή κάποιοι ενήλικες τα κορόιδεψαν επειδή έκλαιγαν. Σαν αποτέλεσμα, οι διοργανωτές πιστεύουν ότι η γονική ή από ένα ενήλικα αγάπη και έγκριση ευθύνονται για την καλή παρουσία των μικρών.
Η σκληρή και επίπονη προπόνηση είναι κανόνας, αν και επεμβαίνει στις κοινωνικές δραστηριότητες,στον ύπνο και την σχολική εργασία. Σε κάποιο show χορού, ενήλικα άτομα παραδέχτηκαν με ειλικρίνεια ότι ενθάρρυναν την προπόνηση παρά την εκπαίδευση. Όταν ακούστηκαν αντιρρήσεις, απάντησαν ότι «η κόρη μου το αγαπά πολύ» ή «ρωτήστε την αν θέλει να το κάνει»!
Χρήματα, δημοσιότητα και προσοχή τροφοδοτούν την μηχανή των καλλιστείων/χορού, με τους γονείς και τους ενήλικες να δρέπουν τα οφέλη.
Όμως οι ενήλικες πρέπει να συνειδητοποιήσουν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στην ψυχή ενός μικρού κοριτσιού, αυτές οι υπέρ ανταγωνιστικές επιδιώξεις ομορφιάς και τελειότητας.
Η έντονη συμμετοχή σε δραστηριότητες που αναδεικνύουν τη φυσική εμφάνιση, ενσταλάζει την ιδέα ότι ομορφιά και η επιφανειακή γοητεία είναι το κλειδί για την επιτυχία, καθιστώντας έτσι την αυτοεκτίμηση και τον αυτοσεβασμό άρρηκτα συνδεδεμένους με την ελκυστικότητα. Το μήνυμα δηλαδή για την κοινωνία είναι ότι η φυσική απλή ομορφιά ή το μυαλό δεν είναι αρκετά για την επιτυχία. Η σωστή απάντηση σε όλους αυτούς που το πιστεύουν και το υποστηρίζουν είναι ότι: «Η ομορφιά φεύγει το μυαλό μένει πάντα»!
Η συμμετοχή του νέου παιδιού σε θεάματα και διαγωνισμούς χορού μπορεί να είναι μία θαυμάσια εμπειρία και μπορεί να οδηγήσει σε μία πολύ καλή καριέρα. Το κλειδί είναι να βοηθούμε τα παιδιά που λαμβάνουν μέρος να καταλάβουν, τη σωστή ισορροπία των δραστηριοτήτων που περιλαμβάνουν κάτι περισσότερο από τα φανταχτερά κοστούμια, το μακιγιάζ και τον κόσμο της προσποίησης.
Το συναίσθημα της ανιδιοτελούς αγάπης από τον γονέα ή η ενθάρρυνση από ενήλικο άτομο, μπορούν να κάνουν θαύματα για να μειωθεί η δυσαρέσκεια για το σώμα, η χαμηλή αυτοεκτίμηση και η αγωνία της εμφάνισης.
Νεαρή χορεύτρια που αναγκάστηκε να σταματήσει λόγω τραυματισμού, διηγείται γιατί δεν είχε ποτέ προβλήματα με τη διατροφή της και ότι αυτό οφείλεται στη μητέρα της η οποία επέμενε να συνεχίσει τις σπουδές της, λέγοντας ότι «ο χορός είναι σημαντικός, αλλά το ίδιο είναι οι φίλοι σου και το σχολείο». Και συνεχίζει «πήγα στο κολλέγιο με υποτροφία στο χορό, αλλά και οικονομικές σπουδές. Μπορώ τώρα να βρω δουλειά που δεν εξαρτάται από τον χορό ή την εμφάνισή μου και αυτό με γεμίζει αυτοπεποίθηση. Μερικοί από τους φίλους μου κρίνουν τον εαυτό τους με βάση την εμφάνισή τους ή την ικανότητα στο χορό. Ποτέ δεν μπορούν να είναι τέλειοι και ικανοποιημένοι, ιδίως όταν πρόκειται για τη διατροφή».
Δεν είναι δυνατόν, όλα τα μοντέλα της τρυφερής ηλικίας, οι χορευτές, οι ηθοποιοί και οι διαγωνιζόμενοι σε διάφορα θεάματα, να είχαν μία ισορροπημένη παιδική ηλικία γεμάτη με άνευ όρων αγάπη. Τα παιδιά αυτά λόγω της συνεχούς «δράσης», έγιναν υπερ-ανταγωνιστικά, ρηχά σας ενήλικες που δεν είναι ποτέ ικανοποιημένοι και ίσως μπορέσουν να σκεφτούν ότι: «οι περισσότεροι άνθρωποι σας αγαπούν γι’ αυτό που προσποιήστε ότι είστε.
Για να διατηρήσετε την αγάπη τους, εξακολουθείτε να προσποιήστε. Καταλήγετε να αγαπάτε την προσποίησή σας. Είναι αλήθεια, είστε φυλακισμένοι κλειδωμένοι σε μία εικόνα, μία παράσταση». Όπως τραγούδησε ο Jim Morrison. Και φυσικά έχει απόλυτο δίκαιο.