"Μανούλα, εγω μόνο μαζί σου θέλω να κοιμάμαι!"
Δυστυχώς οι απόψεις πάνω σε αυτό το θέμα διίστανται, με αποτέλεσμα να δημιουργείται πολλές φορές σύγχυση που οδηγεί τους γονείς ακόμα και σε συγκρούσεις για το τι είναι σωστό και τι λάθος. Έχοντας λοιπόν μελετήσει διαφορετικές επιστημονικές προσεγγίσεις και αποκομίζοντας εμπειρία από πολλά παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας (τα οποία κοιμούνται ακόμα με τους γονείς τους!) έχω καταλήξει στα εξής:
Η πρακτική της μετακόμισης των παιδιών σε δικό τους ξεχωριστό δωμάτιο, είναι ιδιαίτερα σημαντική, όχι μόνο γι’ αυτά, αλλά και για ολόκληρη την οικογένεια. Τα οφέλη που προκύπτουν όταν τα παιδιά ενθαρρύνονται από μικρή ηλικία να κοιμούνται σε δικό τους δωμάτιο, είναι τα εξής:
Σεβασμός στα δικαιώματα του παιδιού: Μέχρι την ηλικία των εννιά περίπου μηνών, τα μωρά δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι δεν είναι ένα με τη μητέρα τους. Όμως από πολύ μικρή ηλικία, αρχίζουν να κατανοούν και να διαχωρίζουν τον εαυτό τους από το περιβάλλον (περίπου στον ενάμιση χρόνο μπορούν να αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη!). Όταν λοιπόν το παιδί αρχίζει να συνειδητοποιεί την έννοια του εαυτού του, τότε είναι που έχει ανάγκη πια το δικό του οργανωμένο πρόγραμμα σχετικά με τον ύπνο, όπως και στις άλλες του δραστηριότητες. Παράλληλα, με το να έχει το δικό του κρεβατάκι και δωμάτιο, αποκτά κι αυτό δικαίωμα σε δικό του προσωπικό χώρο.
Οριοθέτηση χώρου: Το παιδί από πολύ νωρίς είναι σε θέση να κατανοήσει «κανόνες» που του ορίζουμε. Από τον όγδοο κιόλας μήνα οφείλουμε να δείχνουμε στο μωρό ότι κάποια πράγματα επιτρέπονται και κάποια άλλα απαγορεύονται. Βέβαια, οι «κανόνες» που ορίζουμε, θα πρέπει πάντα να είναι ανάλογοι με την ηλικία του παιδιού. Δεδομένου ότι οι διαφορετικοί χώροι σε ένα σπίτι πρέπει να γίνονται σεβαστοί από όλα τα μέλη της οικογένειας, έτσι και το παιδί από μικρό πρέπει να γνωρίζει ότι δεν επιτρέπεται να κάνει ότι θέλει, όπου εκείνο θέλει.
Ανεξαρτητοποίηση του παιδιού: Το παιδί κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής του διανύει μια σειρά από στάδια, η ομαλή διέλευση από τα οποία οδηγεί σε υγιείς προσωπικότητες. Αντίθετα η μη ομαλή διέλευση από τα στάδια αυτά ή η παρατεταμένη καθήλωση του παιδιού σε κάποια από αυτά, μπορεί να οδηγήσει σε παθολογίες. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, χωρίς τον γονιό δίπλα του, το παιδί ανεξαρτητοποιείται από νωρίς. Όσο πιο αργά γίνει η απομάκρυνση από το δωμάτιο των γονιών, τόσο πιο μεγάλο θα είναι το άγχος του αποχωρισμού αργότερα-κάτι που θα έχει επίδραση στην κατοπινή του ζωή. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που δεν κοιμούνται μόνα τους από νωρίς
α) δεν ωριμάζουν σωστά
β) δεν αισθάνονται ασφάλεια, ειδικά μόνα τους
γ) δεν αποκτούν αυτοπεποίθηση και
δ) δε βιώνουν αισιοδοξία και ηρεμία
Τόσο το παιδί, όσο και ο γονέας πρέπει να απογαλακτιστούν. Πρόκειται για μία κατάσταση, που τις περισσότερες φορές ξεκινάει από ανάγκη του γονέα- γεγονός καθαρά εγωιστικό- μιας και με αυτόν τον τρόπο επισκιάζονται οι ανάγκες του παιδιού. Είναι απλά μια απόφαση που πρέπει να πάρει ο ενήλικας. Πολλοί γονείς νιώθουν τύψεις, και λένε «Αφού το παιδί φοβάται, γιατί όχι;». Αν όντως υπάρχει λόγος που φοβάται να κοιμηθεί στο δωμάτιο του, το αντιμετωπίζουμε εύκολα βάζοντας ένα φωτάκι ή δίνοντας του ένα αρκουδάκι ως μεταβατικό αντικείμενο για να κοιμούνται αγκαλιά, δηλαδή προσφέροντας στο παιδί ασφάλεια. Αν του έχουμε λύσει αυτά τα προβλήματα, τότε πρόκειται απλώς για δικαιολογίες, για μια χειριστική συμπεριφορά του παιδιού που πιθανότατα την υιοθετεί για να τραβήξει την προσοχή π.χ. από ένα μωρό στην οικογένεια. Κάποια στιγμή, το παιδί σας θα χρειαστεί να κοιμηθεί μόνο του, πιθανόν σε κάποιο άλλο σπίτι, όταν εσείς θα λείπετε. Δώστε του λοιπόν αυτά τα εφόδια, όσο είναι νωρίς!
Διατήρηση της δομής της οικογένειας: Δεν είναι λίγες οι φορές που το πρόβλημα εντοπίζεται όχι τόσο στο που θα κοιμηθεί το παιδί, αλλά στη σχέση ανάμεσα στο ζευγάρι. Τότε το παιδί χρησιμοποιείται ως άλλοθι, προκειμένου να μην κοιμηθεί το ζευγάρι μαζί. Η συν-κοίμηση, στις περισσότερες περιπτώσεις, έχει σαν αποτέλεσμα οι γονείς να κοιμούνται σε διαφορετικά δωμάτια (στη χειρότερη περίπτωση με τον μπαμπά να κοιμάται στον καναπέ και τη μαμά να ξυπνά εξουθενωμένη), μία κατάσταση που ασκεί φοβερή πίεση και διαταράσσει τη δομή ολόκληρης της οικογένειας. Είναι εξίσου σημαντικό, οι γονείς να έχουν κι αυτοί το δικό τους χώρο και να περνάνε ποιοτικό χρόνο μεταξύ τους. Μην ξεχνάτε ότι εκτός από γονείς, είστε και ζευγάρι!
Τέλος, μπορείτε να δώσετε τη δυνατότητα στα παιδιά να έρχονται για να διασκεδάζετε όλοι μαζί στο γονεϊκό κρεβάτι π.χ. κάποια Κυριακή πρωί, όχι όμως για ύπνο! Έτσι, θα έχετε ήρεμα και πειθαρχημένα παιδιά, ενώ παράλληλα θα απολαμβάνετε κι εσείς την ηρεμία και τη γαλήνη που προσφέρει η οικογενειακή ζωή. Μην νιώθετε τύψεις! Το αν οι ανάγκες του παιδιού ακούγονται και ικανοποιούνται, δεν εξαρτάται από το αν θα το έχετε κατά τη διάρκεια της νύχτας, ανάμεσά σας. Υπάρχουν άπειροι τρόποι να καλύψετε κάθε ανάγκη του παιδιού σας για στοργή, ασφάλεια και αγάπη, αφήνοντάς του παράλληλα χώρο για να αναπτύξει μια υγιή σχέση μαζί σας και όχι μια σχέση εξάρτησης!
Για οποιαδήποτε απορία έχετε ή αν θέλετε την συμβουλή μου για κάποιο θέμα που σας απασχολεί, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου χρησιμοποιώντας τη φόρμα σχολίων ακριβώς κάτω από τα άρθρα μου. Θα ήταν χαρά μου να σας βοηθήσω να λύσετε προβλήματα που αντιμετωπίζετε μέσα στην οικογένειά σας. Σε περίπτωση που θέλετε να έχετε μια προσωπική επικοινωνία μαζί μου, περιμένω τα e-mails σας στη διεύθυνση: klairhseiradaki@gmail.com
