Παίζουν τα παιδιά σήμερα;

Η ανάπτυξη της κοινωνικής συμπεριφοράς καθορίζεται από την επικοινωνία και τη συναναστροφή που έχει το άτομο με τα πρόσωπα του περιβάλλοντός του στα πρώτα χρόνια της ζωής του, δηλαδή κατά την παιδική του ηλικία. Δυστυχώς όμως, δεν είναι λίγες οι φορές που έχω εκπλαγεί, βλέποντας πόσο μόνα τελικά μεγαλώνουν στις μέρες μας παιδιά όλων των ηλικιών. Διαρκώς δέχομαι στο γραφείο μου γονείς προβληματισμένους σχετικά με την έλλειψη κοινωνικοποίησης των παιδιών τους.
 
ΚΑΠΟΤΕ
Κάποτε το παιχνίδι είχε μια διαφορετική σημασία απ’ ότι σήμερα, ήταν απαραίτητη προϋπόθεση μέσα στη μέρα και απόλυτα συνυφασμένο με τη λέξη παιδί. Κάποτε, όταν λέγαμε παιχνίδι εννοούσαμε το να κάνουν τα παιδιά κούνια, να παίζουν κρυφτό, κυνηγητό, να ανεβαίνουν στα ποδήλατα και να κάνουν αγώνες, να σκαρφαλώνουν στα δέντρα, να περνάνε ώρες κατασκευάζοντας ξύλινα παιχνίδια και αυτοσχέδια αυτοκίνητα, για να κάνουν κόντρες κατρακυλώντας σε κάποια κατηφόρα...
 
Κάποτε τα παιδιά έβγαιναν έξω από το πρωί, έπαιζαν όλη τη μέρα και δεν γυρνούσαν στο σπίτι, παρά μόνο αφού είχε σκοτεινιάσει ή αφού η μητέρα τους είχε πάρει τους δρόμους να τα ψάχνει. Τότε δεν υπήρχαν κινητά. Ακόμα και τα χτυπήματα στο χώμα ήταν μέσα στο παιχνίδι. Ήταν κάτι συνηθισμένο που θεραπευόταν με λίγο ιώδιο.

 
Μπορεί να μην είχαν Playstation, Nintendo, 99 τηλεοπτικά κανάλια, υπολογιστές ή Ιnternet, αλλά είχαν φίλους… Τα παιδιά δένονταν μέσα από το παιχνίδι, με δεσμούς που μπορούσαν να διατηρηθούν ακόμα και χρόνια. Η φιλία είχε τεράστια σημασία. Ενώ υπήρχαν καυγάδες και  ο ένας μπορεί να κορόιδευε τον άλλο, σύντομα ήξεραν να το ξεπερνούν. Την επόμενη κιόλας στιγμή, μοιράζονταν το μπουκάλι με το νερό τους ή οποιοδήποτε άλλο φαγώσιμο, προκειμένου να δείξουν τη φιλία τους. Πήγαιναν με το ποδήλατο ή περπατώντας, μέχρι τα σπίτια των φίλων τους και τους φώναζαν κάτω από το μπαλκόνι. Καμιά φορά δεν ήταν τίποτα κανονισμένο, απλά έβγαιναν στο δρόμο και εκεί συναντιόντουσαν για να παίξουν. Έπαιρναν τηλέφωνο τον/την κολλητό/ή τους και μέσα σε μισή ώρα ήταν στο σπίτι τους, προκειμένου να διαβάσουν πρώτα, να παίξουν στη συνέχεια και να κοιμηθούν μαζί.
 
ΣΗΜΕΡΑ
Η κατάσταση σήμερα είναι τελείως διαφορετική. Αυτό που μου περιγράφουν οι γονείς, είναι η έλλειψη χρόνου, η περιορισμένη δυνατότητα να βρουν συνομήλικα παιδιά με τα παιδιά τους, ο περιορισμένος χώρος για να παίξουν και οι χίλιοι δυο κίνδυνοι που παραμονεύουν. Πολλές οικογένειες πια παραμένουν στο ένα παιδί, με αποτέλεσμα αυτό να έχει ανάγκη από άλλα παιδιά, προκειμένου να μάθει να μοιράζεται, να συνεργάζεται, να ομαδοποιείται. Ακόμα όμως κι αν υπάρχει δεύτερο παιδί στην οικογένεια, δεν παύει το παιχνίδι, η φιλική παρέα και η σχέση που θα οικοδομήσει με τους συνομήλικούς του, να είναι απαραίτητα. Δεν υπάρχουν όμως πια γειτονάκια, δεν υπάρχουν κοντά ξαδελφάκια… Έτσι, το παιδί αναγκάζεται να κλειστεί στον περιορισμένο χώρο του σπιτιού, να κάνει παρέα κυρίως με ενήλικες ή να περνάει την ώρα του μπροστά στον Η/Υ.

 
Κάτι άλλο που μου έχει κάνει εντύπωση, (κάτι που σαφέστατα προκύπτει και από την οικονομική κρίση, αλλά και τον γενικότερο σύγχρονο τρόπο ζωής), είναι ότι τα δε γίνονται πάρτι όπως παλιά. Αν οι γονείς διοργανώσουν κάποιο πάρτι, θα περιοριστούν στους λίγους κολλητούς φίλους του παιδιού, κάτι που απέχει αρκετά από τα μεγάλα πάρτι που διοργανώνονταν κάποτε. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα παιδιά να μην είναι δεμένα μεταξύ τους και κατά συνέπεια, η έννοια της φιλίας να παίρνει νέα μορφή. Τα πάρτι δε γίνονται πια στον οικείο και ζεστό χώρο του σπιτιού, οι μαμάδες δεν έχουν το χρόνο να φτιάξουν οι ίδιες εδέσματα για τα παιδιά. Όλα έχουν μεταφερθεί στους κλειστούς παιδοτόπους, με το πλαστικοποιημένο παιχνίδι και το τυποποιημένο φαγητό.
 
Τα πάρκα έχουν ερημώσει από παιδικές φωνές και παρουσίες, καθώς τα περισσότερα απ’ αυτά έχουν κριθεί άκρως επικίνδυνα. Δεν υπάρχουν πια αλάνες, δεν υπάρχουν χώροι ελεύθερου παιχνιδιού, παρά μόνο εσωτερικοί, απόλυτα εγκλωβιστικοί χώροι, εντελώς ξεκομμένοι από τη φύση, οι οποίοι περιορίζουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητα των παιδιών.
 
Όλοι τρέχουμε ξεγλωσσισμένοι μέσα στην ημέρα σε χίλιες δυο υποχρεώσεις και όλη αυτήν την τρέλα της καθημερινότητας, δε θα μπορούσαμε, παρά να την έχουμε φορτώσει και στα παιδιά. Στα σχολεία διοργανώνονται εκδρομές κι ενώ κάποτε τα παιδιά τις περίμεναν με ανυπομονησία, τώρα οι συμμετοχές είναι ελάχιστες. Τα σημερινά παιδιά, από πολύ μικρή ηλικία μπαίνουν στην τρέλα των μαθημάτων, των ξένων γλωσσών, των διπλωμάτων, μην έχοντας πια το χρόνο να απολαύσουν ήρεμα ούτε καν τις διακοπές τους, οι οποίες θα ‘πρεπε να ‘ναι απόλυτα αφιερωμένες σ’ αυτά. Οι τρίμηνες διακοπές που έκαναν κάποτε τα παιδιά, σήμερα έχουν περιοριστεί στον ένα μήνα, ενώ δεν υπάρχουν πια ούτε φανταστικά κάστρα στην άμμο, ούτε ανέμελοι μικροί ψαράδες με ψάθινα καπέλα, αγκίστρι και πετονιά...
 
Η ανάπτυξη της κοινωνικότητάς του παιδιού μέσω του παιχνιδιού, αποτελεί μεγάλη πρόκληση, η οποία καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την αυτοπεποίθησή του, τις φιλίες του και την προσαρμογή του στη σχολική και ενήλικη αργότερα ζωή. Το παιχνίδι διεγείρει την παιδική φαντασία, διευκολύνει την ανάπτυξη της συμβολικής σκέψης και της συναισθηματικής νοημοσύνης. Αντιθέτως, ο περιορισμός του παιχνιδιού, έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη, την υγεία και την κοινωνικότητα του παιδιού. Έρευνες μάλιστα συνδέουν προβλήματα που είναι σε έξαρση στις μέρες μας, όπως η παιδική παχυσαρκία, οι δυσκολίες προσοχής, η μειωμένη όρεξη και το άγχος, με τη μείωση διαφόρων τύπων παιχνιδιού.
 
Γίνεται επομένως αντιληπτό, πόσο απαραίτητο είναι οι γονείς να παρέχουν διαρκώς ευκαιρίες στα παιδιά, ώστε να αναπτύσσουν το παιχνίδι τους. Ας αφήσουμε λοιπόν τα παιδιά να παίξουν ελεύθερα!!!

Για οποιαδήποτε απορία έχετε ή αν θέλετε την συμβουλή μου για κάποιο θέμα που σας απασχολεί, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου χρησιμοποιώντας τη φόρμα σχολίων ακριβώς κάτω από τα άρθρα μου. Θα ήταν χαρά μου να σας βοηθήσω να λύσετε προβλήματα που αντιμετωπίζετε μέσα στην οικογένειά σας.  Σε περίπτωση που θέλετε να έχετε μια προσωπική επικοινωνία μαζί μου, περιμένω τα e-mails σας στη διεύθυνση:  klairhseiradaki@gmail.com