Πώς να αντιμετωπίσετε τη ζήλεια που καταφθάνει μαζί… με το νέο μωρό!
Πρώτα απ’ όλα, δε θα πρέπει να ξεχνάμε το γεγονός ότι η ζήλια είναι ένα συναίσθημα που χαρακτηρίζει τον άνθρωπο, αλλά και μια λογική εξέλιξη στη σχέση των ανθρώπων και κυρίως μεταξύ των αδερφών! Πρόκειται για κάτι, το οποίο εμπίπτει στα πλαίσια του φυσιολογικού, επομένως δε χρειάζεται και κυρίως δε βοηθάει το να μας πιάνει έντρομος φόβος κάθε φορά που διακρίνουμε δείγματα ζήλιας από το πρώτο παιδί απέναντι στο νεοφερμένο μωρό. Η διάρκεια της ζήλιας, αλλά και η έντασή της, καθορίζονται από τη στάση που θα κρατήσει ο γονιός απέναντι σ’ αυτή.
- Ήδη από τη φάση της εγκυμοσύνης θα πρέπει να προετοιμάστε το μεγάλο παιδί για την επερχόμενη αλλαγή, προκειμένου να μη διαταραχθεί η συναισθηματική του ισορροπία. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με λογικές εξηγήσεις, αν το παιδί είναι σε ηλικία που μπορεί να κατανοήσει το λόγο, είτε με ιστορίες και εικονογραφημένα παραμύθια, αν το παιδί είναι πολύ μικρό. Σε καμία περίπτωση δε θα πρέπει να δημιουργήσετε μια ασάφεια γύρω από το θέμα, προκειμένου να μην πληγωθεί το παιδί. Αν δε γνωρίσει εγκαίρως, μέσα από τη δική σας ενημέρωση, σύντομα θα βρεθεί «βίαια» μπροστά στα γεγονότα και τότε θα έχετε εκτεθεί.
- Πριν ακόμα έρθει το μωρό στο σπίτι και κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του δωματίου που πρόκειται να το υποδεχτεί, καλό θα είναι να αφήσετε το μεγάλο παιδί να συμμετέχει. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να διαλέξει μαζί σας τα έπιπλα του μωρού ή να πει τι χρώμα θα προτιμούσε στους τοίχους. Με αυτόν τον τρόπο θα νιώθει κι αυτό ότι έχει συμβάλει στη δημιουργία του νέου δωματίου και άρα στην υποδοχή του νέου μέλους.
- Με τον ερχομό του νέου μέλους, θα μπορούσατε να πάρετε ένα δωράκι για το παιδί λέγοντάς του ότι είναι από το μωρό. Έτσι συμβολικά, δίνουμε στο παιδί να καταλάβει τις προθέσεις και τα θετικά συναισθήματα του μωρού απέναντί του. Μ’ αυτό τον τρόπο περιορίζουμε το ενδεχόμενο το παιδί να νιώσει ότι «απειλείται» από το μωρό.
- Επίσης, από τη στιγμή που θα έρθει το μωρό στο σπίτι, δεν θα πρέπει να αλλάξει κάτι στο πρόγραμμα του παιδιού (π.χ. δε θα πρέπει να σταματήσει το σχολείο). Το νέο μέλος θα πρέπει να ενσωματωθεί όσο το δυνατό πιο ομαλά στο πρόγραμμα της οικογένειας και τα δεδομένα του σπιτιού και όχι να ταράξει την ηρεμία και την καθημερινότητά της. Έτσι, βοηθάμε το παιδί να αντιληφθεί ότι το μωρό δεν έχει τόσο μεγάλη «δύναμη», έτσι ώστε να φέρει αναστάτωση στην ήδη υπάρχουσα ζωή του.
- Παρόλο που ο χρόνος που θα αφιερώνετε στο μωρό είναι αναπόφευκτα πολύς, φροντίστε να μην αφήνετε έξω από τις δραστηριότητες που κάνετε με το μωρό το μεγαλύτερο παιδί. Για παράδειγμα, την ώρα που ταΐζετε το μωρό, θα μπορούσατε να βάλετε δίπλα σας μία ακόμα καρέκλα για το μεγάλο παιδί και απευθυνόμενη σ’ αυτό, να του διηγηθείτε ένα παραμύθι ή να συζητήσετε το πώς πέρασε στο σχολείο.
- Όταν το παιδί φεύγει για το σχολείο, καλό θα είναι να μην τονίζετε το γεγονός ότι εσείς μένετε με το μωρό στο σπίτι. Είναι προτιμότερο να μην αναλύσετε το τι θα κάνετε με το μωρό, αλλά να μιλήσετε λίγο πιο γενικά για δραστηριότητες που θα κάνετε χωρίς το μωρό (π.χ. για το γεγονός ότι θα πάτε στο σούπερ μάρκετ, για το ότι θα ψωνίσετε, θα μαγειρέψετε κ.ο.κ.). Έτσι, αποφεύγουμε να κάνουμε το παιδί να πιστέψει ότι η μαμά το διώχνει, προκειμένου να μείνει μόνη με το μωρό και να περάσει χρόνο μαζί του.
- Επιπλέον, μπορείτε να κάνετε το παιδί να αισθανθεί σπουδαίο ως «μεγάλος αδερφός», του οποίου η βοήθεια στην περιποίηση του μωρού, είναι πολύτιμη για εσάς. Για παράδειγμα, αλλάξτε το μωρό ζητώντας από τον «βοηθό» σας να φέρει την πάνα του. Μια τέτοια στάση ισχυροποιεί το ρόλο των μεγαλύτερων παιδιών, αρκεί να μην το παρακάνουμε, φορτώνοντας τα παιδιά με παραπάνω ευθύνες οι οποίες δεν είναι συμβατές με την ηλικία τους.
- Σε ενδεχόμενη ερώτηση του παιδιού «Μαμά, ποιόν αγαπάς περισσότερο, εμένα ή το μωρό;», μην απαντήσετε «Εσένα φυσικά αγάπη μου», προκειμένου να μην το πληγώσετε. Πάρτε αφορμή από την ερώτηση αυτή του παιδιού για να το ρωτήσετε «Γιατί ρωτάς;» ή «Υπάρχει κάτι που σε απασχολεί;», παροτρύνοντάς το να σας εκφράσει ό, τι αισθάνεται. Το παιδί που μπορεί να ονοματίσει τη ζήλια του, δίνει την ευκαιρία στο γονιό να τη θέσει ως θέμα και να συζητήσει μαζί του, γεγονός που βοηθά στις περισσότερες περιπτώσεις. Η απάντηση «Για μένα είστε το ίδιο» απ’ την άλλη, δεν τα καθησυχάζει απόλυτα, καθώς τα παιδιά δεν αποζητούν την απόλυτη ισότητα αλλά την αποκλειστική αγάπη του μπαμπά και της μαμάς. Το καλύτερο που έχετε να απαντήσετε στην ερώτηση του παιδιού σας «Ποιον αγαπάς περισσότερο;», είναι «Για μένα είσαι μοναδικός. Σε αγαπώ, όπως δε θα μπορούσα να αγαπήσω κανέναν άλλο», κάνοντάς το να νιώσει μοναδικό. Κάθε γονιός γνωρίζει ότι ανάμεσα στα παιδιά του, δεν πρόκειται για περισσότερη ή λιγότερη αγάπη, αλλά για αγάπη διαφορετική. Αφού και τα δυο παιδιά σας είναι πολύτιμα, πρέπει κι εκείνα να το γνωρίζουν.
Κλείνοντας, δεδομένου ότι αυτή η ζήλια του μεγάλου παιδιού ενδέχεται κάποιες φορές να σας φτάσει στα όρια της αντοχής σας, θα σας βοηθήσει πολύ το να σκεφτείτε ότι το παιδί, μέσω αυτών των παράλογων ή και επιθετικών ακόμα συμπεριφορών, πασχίζει να εκφράσει ταυτόχρονα και την έντονη αγάπη του για σας, αλλά και το φόβο του μήπως χάσει τη δική σας αγάπη. Άλλωστε, μέχρι τώρα, το πρώτο παιδί, είχε όλα τα προνόμια, τα οποία τώρα καλείται να μοιραστεί χωρίς τη θέλησή του, με απότομο τρόπο και να το αποδεχτεί όσο το δυνατό πιο γρήγορα. Με το να το μαλώνετε διαρκώς ή με το να υποστηρίζετε πάντα το μωρό, του επιβεβαιώνετε ότι δεν το αγαπάτε, σε αντίθεση με το μωρό, το οποίο από τη στιγμή που ήρθε είναι το αγαπημένο σας παιδί! Είναι προτιμότερο να σκεφτείτε πώς να αμβλύνετε τα έντονα συναισθήματα που βιώνει το παιδί και όχι μονίμως να το τιμωρείτε.
Για οποιαδήποτε απορία έχετε ή αν θέλετε την συμβουλή μου για κάποιο θέμα που σας απασχολεί, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου χρησιμοποιώντας τη φόρμα σχολίων ακριβώς κάτω από τα άρθρα μου. Θα ήταν χαρά μου να σας βοηθήσω να λύσετε προβλήματα που αντιμετωπίζετε μέσα στην οικογένειά σας. Σε περίπτωση που θέλετε να έχετε μια προσωπική επικοινωνία μαζί μου, περιμένω τα e-mails σας στη διεύθυνση: klairhseiradaki@gmail.com